Seks met tbs'ers en doden door drugs; Wat is er aan de hand in de Oostvaarderskliniek?
Het rommelt in de Oostvaarderskliniek in Almere. De tbs-instelling heeft te maken met een crisissituatie. Afgelopen vrijdag overleed een patiënt, vermoedelijk door drugsgebruik. Begin mei gebeurde dat ook al. De Inspectie Justitie en Veiligheid gaat nu met de kliniek in gesprek en mogelijk wordt de Oostvaarderskliniek onder verscherpt toezicht geplaatst. Maar wat is er allemaal aan de hand?
De eerste incidenten vonden plaats in 2020. Een toen 37-jarige patiënt kreeg een uur lang onbegeleid verlof om boodschappen te doen. Na dat uur was hij niet teruggekeerd en werd er alarm geslagen.
Tijdens zijn tijd buiten bleek hij een 51-jarige vrouw te hebben overvallen en verkracht. Hij kreeg daar uiteindelijk drie jaar celstraf voor en tbs met dwangverpleging.
In dezelfde maand raakte een medewerkster van de kliniek ernstig gewond nadat een patiënt haar meerdere keren met een mes had gestoken. Oostvaarderskliniek beloofde verbetering
De kliniek heeft na de twee incidenten in 2021 een verbeterplan opgesteld. Volgens hen ontbrak het aan 'forensische scherpte'. Medewerkers zouden niet altijd alert genoeg zijn geweest op het gedrag van mensen waar ze verantwoordelijk voor waren. De medewerkers hebben sindsdien extra training gekregen.
In september 2022 werd bekend dat een medewerker van de kliniek ontslagen is nadat hij seksuele handelingen zou hebben afgedwongen met een patiënt. De politiek in Den Haag reageerde daarop. Zo wilde de PVV dat de Oostvaarderskliniek moest sluiten. Twee dagen later stapte de directeur op.
Onderzoek naar reeks incidenten
Door de incidenten in de tbs-kliniek besloot demissionair minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind in september 2022 een onderzoek in te stellen naar alle misstanden. Dat liet hij weten in een kamerbrief.
Door die brief kwamen er meer incidenten aan het licht. Zo zou een leidinggevende grensoverschrijdend gedrag hebben vertoond en een andere medewerker zou een seksuele relatie hebben met een tbs-patiënt. Die is daarna ontslagen. 'Topje van de ijsberg'
Na meerdere gesprekken met oud-medewerkers bleek dat er nog veel meer aan de hand was in de kliniek. Volgens hen zou er veel machtsmisbruik zijn en werd er gediscrimineerd. "Als je islamitisch bent of zwart, dan werd er anders naar je gekeken en dan werd je ook anders behandeld", zegt één van de oud-medewerkers.
Ook zou een medewerker zwanger zijn geraakt door een tbs'er. Eén van de voormalige medewerkers gaf zelfs aan dat er 'volop relaties waren tussen medewerkers en patiënten'.
Maar daar bleef het niet bij: een week later, op 6 oktober 2022 vertelde oud-medewerker Evita de Miranda dat er een huwelijk is voltrokken tussen een tbs'er en een medewerker. De toen bekende problemen zouden het topje van de ijsberg zijn. De oud-medewerkers spraken over een 'doofpotcultuur'.
Ruim een week later bleken vier medewerkers van de kliniek geschorst te zijn na een onderzoek en nog een week later werd een andere medewerker op non-actief gesteld. Een vrouwelijke leidinggevende zou een relatie hebben met een patiënt. Een onderzoek werd daarop ingesteld. Het vijfde onderzoek in totaal.
Ook de gegevens van de tbs'ers zouden niet goed afgeschermd worden. Zo bleek eind 2022 dat twee tbs-patiënten toegang hadden tot het interne rapportagesysteem van de Oostvaarderskliniek. De kliniek stelde daarop weer een onderzoek in en de twee tbs'ers werden overgeplaatst. Onderzoek afgerond
Begin dit jaar werd het onderzoek dat demissionair minister Weerwind in 2022 instelde, afgerond. Uit de resultaten bleek dat de bescherming van medewerkers van de Oostvaarderskliniek sterk te wensen overliet. De medewerkers waren vooral gericht op de behandeling van de patiënten en te weinig op hun eigen sociale veiligheid.
Zo was er veel wantrouwen tussen de medewerkers en leidinggevenden. Het toezicht op de spullen die de kliniek binnenkwamen, was niet op orde. Daarnaast kregen nieuwe medewerkers te weinig begeleiding en werden ze niet goed genoeg ingewerkt, luiden de conclusies.
Uit het onderzoek bleek dat de medewerkers wel een oplossing zagen in het aanstellen van vertrouwenspersonen. Daarnaast gaven de onderzoekers aan dat er een goed werkend meld- en opvolgingssysteem moet komen.
De algemeen directeur van de Oostvaarderskliniek Elles Tillema-van Loo beloofde verbetering. "Ik heb er alle vertrouwen in dat we komende jaren mooie stappen gaan zetten in de kliniek."
Toch weer misstanden
Na het onderzoek van demissionair minister Weerwind kwamen er toch weer meldingen van misstanden in de tbs-kliniek. Eind maart dit jaar werd een sociotherapeut op staande voet ontslagen, nadat bekend werd dat de medewerker een ongepaste relatie zou hebben met een patiënt. Dat gebeurde ook nog eens begin juni.
Maar daar bleef het niet bij. Begin mei overleed een tbs'er aan een niet-natuurlijke dood. Het vermoeden ontstond dat de patiënt overleed aan het gebruik van drugs. Dit weekend was er weer een sterfgeval. Vermoedelijk ook door drugs. Een andere tbs-patiënt werd afgevoerd naar het ziekenhuis.
Kliniek wil uitbreiden
In 2021 liet de Oostvaarderskliniek weten uit te willen breiden. Aan de achterkant van het gebouw moest een gebouw komen waar plek is voor 58 extra opnames.
Dat stuitte op overwegend positieve reacties van buurtbewoners, maar het zorgde ook voor weerstand. Buurbewoners richtte dan ook een werkgroep op tegen uitbreiding.
Eind oktober 2022 gaf demissionair minister Franc Weerwind aan om de komende tijd nog niet de Almeerse kliniek uit te laten breiden. Volgens hem moet de situatie in de kliniek eerst op orde zijn, voordat uitbreiding mogelijk is.
Toezicht
De Inspectie Justitie en Veiligheid (IJV) en Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) gaan begin volgende maand in gesprek met de kliniek. Daarna wordt besloten of intensiever toezicht nodig is.
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!
gerelateerde artikelen
-
'Laten ontstaan van incidenten zit in DNA van Oostvaarderskliniek'
ALMERE • Vr 28 juni • Vrijdag 28 juni"Het is behoorlijk tragisch wat daar gebeurt." Dat zegt tbs-advocaat Jan-Jesse Lieftink in reactie op een nieuwe reeks incidenten in de Oostvaarderskliniek in Almere Buiten. Lieftink is gespecialiseer...
-
Nog amper bezoek mogelijk in tbs-kliniek na doden en gewonde
ALMERE • Do 27 juni • Donderdag 27 juniIn de Oostvaarderskliniek in Almere Buiten geldt in ieder geval tot maandag nog een verscherpte bezoekersregeling, nadat er vrijdag een crisissituatie ontstond. Tbs-patiënten mogen doordeweeks helemaa...
-
Tbs'er afgevoerd naar het ziekenhuis, in korte tijd ook twee doden in kliniek
ALMERE • Di 25 juni • Dinsdag 25 juniOp dezelfde dag dat er in de Almeerse Oostvaarderskliniek voor de tweede keer in korte tijd een dode viel door vermoedelijk drugsgebruik, is een andere tbs-patiënt afgevoerd naar het ziekenhuis. Ook d...
recent nieuws
-
Eerste editie van Almere Speelt smaakt naar meer: 'Leuk voor jong en oud'
ALMERE • Zo 30 juni • Zondag 30 juniAlmere Speelt, zo heet een nieuw, gratis festival op het Almeerderstrand. Culturele organisaties organiseerden het zaterdag samen, op verzoek van de gemeente die het gebied onder de aandacht wil breng...
-
Verbod op varend ontgassen, maar handhaven lastig: 'Er verandert niets'
FLEVOLAND • Zo 30 juni • Zondag 30 juniVanaf 1 juli is het verboden voor binnenvaarttankers om giftige en vaak kankerverwekkende gassen te lozen in de open lucht. De eerste fase van het verbod op het zogenoemde varend ontgassen gaat in. Ma...
-
Mogelijk woningen op plek van dorpshuis van Creil
CREIL • Zo 30 juni • Zondag 30 juniEen onderzoek moet uitwijzen of er woningen kunnen komen op de plek van dorpshuis 'De Binkel' in Creil. Het idee is om 'De Binkel' te laten verhuizen naar het centrum van het dorp. Dan komt de plek va...