Oostvaarderskliniek onder vuur, oud-werknemers openen beerput
Machtsmisbruik, angstcultuur, discriminatie, drugs en seks. Het zijn termen en omschrijvingen daarvan, die het meest terugkomen in gesprekken die Omroep Flevoland heeft gehad met ex-werknemers van de Oostvaarderskliniek Almere. We spraken een aantal voormalig medewerkers onafhankelijk van elkaar na eerdere berichtgeving deze week over misstanden in de kliniek. Het beeld dat ontstaat van de tbs-kliniek wordt alsmaar grimmiger.
Een van de gemene delers is de angstcultuur en het machtsmisbruik door de leiding van de Oostvaarderskliniek. Dit wordt door alle ex-werknemers die met de omroep spraken bevestigd. Het gaat dan niet per se, of alleen, over de opgestapte directeur Hendrik Jan van der Lugt.
"Er ging juist ook heel veel mis bij het middenmanagement dat de mensen op de vloer aanstuurde. Zij voelden zich oppermachtig", zegt een oud-medewerker die meer dan tien jaar in de Oostvaarderskliniek werkte. "Ze hadden een verdeel en heers cultuur. Als je pro-management was dan kreeg je voordelen of werd er de andere kant opgekeken als er dingen gebeurden die niet konden."
'Je werd zwart gemaakt'
"Maar als je kritisch was, werd je het leven zuur gemaakt. Medewerkers werden bijvoorbeeld dingen in de mond gelegd over de collega die het mikpunt was, je werd zwart gemaakt en voelde je onveilig. Veel mensen kwamen daardoor ziek thuis te zitten en gingen uiteindelijk weg."
Een andere ex-medewerker die jaren als sociotherapeut in de tbs-kliniek werkte bevestigt dat hij 'eruit is gewerkt' en dat ook hier de angstcultuur en vriendjespolitiek vooral aan ten grondslag lagen: "Veel medewerkers baalden van dingen die niet deugden, maar ze hielden hun mond omdat ze hun baan wilden houden."
Ook een andere sociotherapeut die ook tien jaar in de Oostvaarderskliniek werkte hekelt de machtsverhoudingen die er waren: "Je kon niet zeggen wat je wilde. Je werd monddood gemaakt door intimidatie. Dit ging zelfs via patiënten. Ik had bij de leiding melding gemaakt van het vermoeden van drugshandel onder sommige patiënten. Twee dagen later kwamen die patiënten verhaal halen en werd ik bedreigd. Mijn melding is dus bij die patiënten terecht gekomen. Dat was ongelofelijk. Dan weet je dus dat je echt niet meer veilig bent."
(On)vrijwillige seks
Afgelopen week kwam naar buiten dat begin september een werknemer is ontslagen na een melding van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij een vrouwelijke tbs-patiënt. Er lijkt in dit geval geen sprake van vrijwilligheid, maar volgens de oud-werknemers kwam seks op vrijwillige basis tussen medewerkers en patiënten regelmatig voor.
"Alle vrouwelijke medewerkers voelden zich op een gegeven moment een doelwit"
Medewerker zwanger van tbs'er
Zo bevestigt ook iedereen die met Omroep Flevoland sprak dat een medewerker zwanger raakte van een tbs'er. Een van de voormalige medewerkers zegt dat er 'volop relaties waren tussen medewerkers en patiënten'.
Een van de voormalige sociotherapeuten zegt hierover: "Door die vele relaties tussen personeel en patiënten werd het werk met patiënten bemoeilijkt en ondermijnd. Als een tbs'er iets met een medewerker heeft gehad, vertelt hij daar trots over en weet binnen de kortste keren de hele kliniek het. Dit zorgde ervoor dat op een gegeven moment alle vrouwelijke medewerkers zich doelwit voelden."
Volgens deze zelfde medewerker droegen dit soort relaties eraan bij dat medewerkers ook bereid waren om drugs en telefoons voor tbs'ers naar binnen te smokkelen. Alle gesprokenen bevestigen dat er vanuit de leiding van de kliniek veel druk was om incidenten op dit gebied niet naar buiten te brengen.
Maar daar blijft het nog niet bij. Meerdere oud-medewerkers zeggen dat er ook sprake is van discriminatie in de Oostvaarderskliniek. "Als je islamitisch bent of zwart, dan werd er anders naar je gekeken en dan werd je ook anders behandeld", zegt één van hen die dat ook aan den lijve heeft ondervonden. "De leiding wilde van zwarte medewerkers af, die zouden te lastig zijn", vertelt een ander.
'Directeur deed niets met klachten'
"Ik weet dat al deze misstanden zijn aangekaart", zegt een van de ex-medewerkers. "Bij de directeur en ook bij de OR. Maar de directeur deed er niets mee en de OR zei dat de klachten dan van meerdere mensen moesten komen, maar de meesten durfden dit niet aan." Ze heeft ook geen goed woord over voor de opgestapte directeur. "Ik vind het zwaar teleurstellend dat hij is opgestapt en dan druk ik me nog veel te zacht uit. Ik vind hem gewoon laf. Ik hoop dat ze de kliniek onder curatele stellen en de problemen eindelijk echt aanpakken, want dat is wel nodig."
Minister Weerwind heeft de Tweede Kamer vrijdag laten weten dat de Oostvaarderskliniek met een plan van aanpak moet komen voor de problemen en dat er een onderzoek komt door een externe partij.
Er was niemand van de kliniek beschikbaar voor een reactie op de aantijgingen van de ex-medewerkers. Eerder liet een van de managers van de Oostvaarderskliniek, Marije Stokkel, weten dat ze te maken hebben met 'enorme integriteitsschendingen' en bezig zijn met een intern onderzoek. Ook werd eerder door Omroep Flevoland al gevraagd aan Stokkel of het personeel zich veilig voelt. Hier ging ze niet op in.
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!
gerelateerde artikelen
-
Tbs-patiënte steekt met schilmesje begeleider bijna dood en moet zes jaar de cel in
ALMERE • Wo 24 juli • Woensdag 24 juliDe 30-jarige Miriam K. uit Almere moet zes jaar de gevangenis in vanwege poging tot moord op een sociotherapeut in de Oostvaarderskliniek in Almere. Ze wilde op 10 november een schilmesje teruggeven d...
-
Problemen in tbs-kliniek stapelen zich op, opnieuw relatie tussen patiënt en medewerker ontdekt
ALMERE • Ma 15 juli • Maandag 15 juliDe problemen in de Almeerse Oostvaarderskliniek stapelen zich steeds verder op. Een paar dagen nadat een medewerker werd ontslagen vanwege een relatie met een patiënt, is een andere medewerker vanwege...
-
'Laten ontstaan van incidenten zit in DNA van Oostvaarderskliniek'
ALMERE • Vr 28 juni • Vrijdag 28 juni"Het is behoorlijk tragisch wat daar gebeurt." Dat zegt tbs-advocaat Jan-Jesse Lieftink in reactie op een nieuwe reeks incidenten in de Oostvaarderskliniek in Almere Buiten. Lieftink is gespecialiseer...
recent nieuws
-
Gesneuvelde ruiten bij broodjeszaak Agorahof, mogelijk explosie
LELYSTAD • Vr 22 november • Vrijdag 22 novemberDe politie onderzoekt een mogelijke explosie bij een broodjeszaak aan de Agorahof in Lelystad. Dat zegt een woordvoerder van de politie. Een omwonende hoorde in de nacht van donderdag op vrijdag iets...
-
Update
Treinverkeer komt na staking weer op gang
FLEVOLAND • Vr 22 november • Vrijdag 22 novemberTreinreizigers die vanuit Flevoland naar Zwolle of het noorden reizen, hadden vanochtend pech. Door een staking bij spoorbeheerder ProRail reden er geen treinen van, via en naar Zwolle. Daarnaast rede...
-
Initiatiefgroep Lelylijn vindt financieringseis voor nieuwe spoorlijn 'flauwekul'
FLEVOLAND • Vr 22 november • Vrijdag 22 novemberWim van Wegen van de initiatiefgroep Lelylijn vindt het maar 'flauwekul' dat er eerst zicht moet zijn op driekwart van de financiën, voordat er kan worden begonnen met de aanleg van de Lelylijn. Volge...