omroep flevoland

"Ik was erop gespitst om te laten zien wat de schade was voor de boeren. Je hebt zo'n bezoek van de koningin nodig."

Het is herfst 1998: heel even kijkt heel Nederland naar het dorpje Tollebeek in de gemeente Noordoostpolder. Een stortbui boven de regio in de nacht van 27 op 28 oktober, in combinatie met een al verzadigde ondergrond, zorgt ervoor dat de polder als een badkuip begint vol te lopen. En daarbij stroomt het overvloedige regenwater als vanzelf naar het laagste punt: Tollebeek.

Deze week - precies 25 jaar later - kijken we met vijf hoofdrolspelers terug op wat zij meemaakten tijdens de overstroming van Tollebeek.

Wil je dit verhaal niet lezen, maar alleen de videoreportage bekijken? Klik dan HIER.

'Er kwam wel 400 millimeter naar ons toe'
"In de nacht viel die enorme bui. Maar toen stond ons land helemaal nog niet onder water. Om 9 uur begonnen wij onder te lopen. Eerst stonden de sloten vol. Wij kregen uiteindelijk geen honderd millimeter maar wel vierhonderd millimeter naar ons toe. Daarom liep de vaart bij Tollebeek helemaal over naar de landerijen.

Het water stroomde vanuit de rest van Noordoostpolder met zo'n zes kilometer per uur naar Tollebeek toe. Dus binnen een paar uur kwam het hierheen. Tollebeek ligt ongeveer zes meter onder NAP. Bij Bant is dat bijvoorbeeld min twee meter."

Ze liepen op een stuk land bij het Tollebekerbos dat omsloten was door tochten. En die tochten liepen over waardoor een meter water op het weiland stond. Ik kwam toen bij het weiland aan en zag geen enkel schaap meer. Die waren allemaal het Tollebekerbos ingezwommen. En ik wist dat er ruim 140 schapen liepen."

"De schapen hingen in de struiken"

"We zijn toen om het bos heengelopen, maar je hoorde helemaal niets. Maar ik wist dat ze er moesten zijn. Toen zijn we met grote trekboten via een bospad het bos ingegaan.

Dertig man uit Tollebeek, boeren en boerenjongens zijn toen het bos ingegaan. Iedereen had natte voeten. En het water stond tot boven de knieën. De schapen konden zelf niet wegkomen, die hingen in de struiken of waren aan het zwemmen. Toen hebben we een treintje gemaakt naar het bospad. Een meter of vijf uit elkaar. En toen gaven we een voor een de schapen door. En zo hebben we al die schapen in de boten getrokken. In drie keer konden we alle 140 eruit krijgen. Ik heb daarna die schapen naar Zuidoostelijk Flevoland gebracht."

De hulp van de Tollebekers ging vanzelf. Iedereen kwam hier naartoe om te vragen wat ze konden betekenen. Die saamhorigheid, dan ga je elkaar helpen. Zo hebben we ook de aardappels bij Tighelaar opgeschept. Bas Naaktgeboren had een pomp gemaakt bij het kanaal. Allemaal creatieve ideeën."

ANP

Dat is dan bruto schade. De boerenbedrijven krijgen nul voor de uien en nul voor de wortels, maar hadden wel kosten om alles te herstellen. Dus dan heb je heel veel financiële schade."

ANP

"De pers zat mij een beetje op de huid"

"Zij heeft ook gesproken met boeren en bracht daarna een bedrijfsbezoek bij ons. Het is leuk als de koningin deze kant op komt. Ze ging er open mee om. Het voelde niet als een verplichting voor haar. Ik had plezierige gesprekken met de koningin en met minister Bram Peper ook. Dat ging heel goed.

De pers zat mij wel een beetje op de huid. Ze wilden dat de koningin op het kavelpad met de laarzen in het water zou gaan staan. Voor het plaatje. Maar ze stapte uit de auto en toen had ze gewone schoenen aan. Dus in het water ging niet gebeuren. Maar de persfotografen stonden daar wel klaar met het water tot hun knieën. Dé foto konden ze dus niet maken. Dus ze kwamen weer als één golf uit het water."

Als dieren verdrinken dan is dat erg. Dus we hebben alles op ingezet om dat te voorkomen. Beatrix luisterde aandachtig. Ze hadden van mij een foto gemaakt bij het redden van de schapen. Die foto is ingelijst en die heb ik haar gegeven."

De overheid heeft een goede bijdrage geleverd om de zwaarste schade wat weg te nemen. De koningin was daarbij een motor om dingen op gang te brengen.

Het is een zakelijke ramp geweest, net zoals in Limburg met de overstromingen. Het waterschap heeft ook goed gehandeld. Iedereen maakt fouten in zo'n situatie. Maar daarna moet je kijken wat er goed ging en wat er beter kan. Als boer moet je zelf ook weer verder. En dat is in dit gebied zeker gebeurd. Nu kan ik er plezierig op terugkijken omdat er geen blijvende schade is ontstaan."

Vrijdag het laatste portret in deze serie. Oud-minister Hayo Apotheker was destijds de kop-van-jut toen hij in een toespraak aangaf dat Tollebeek niet onder de voorwaarden van het rampenfonds viel.