omroep flevoland

'Complete paniek', 'ik raakte in een depressie' en 'ik zag geen uitweg meer', zo heftig was de toeslagenaffaire voor een aantal Flevolandse slachtoffers van de toeslagenaffaire.

In een serie portretten komen Melissa, Marcia en Charissa aan het woord over de moeilijke periode die ze hebben doorstaan en hoe ze nu werken aan eerherstel.

Twaalf jaar ellende
Melissa Renken uit Almere is moeder van drie kinderen en werkt bij het wijkteam in haar buurt. Al twaalf jaar heeft zij te maken met de gevolgen van de toeslagenaffaire.

Het begon allemaal toen zij op jonge leeftijd haar eerste kind kreeg. Ze vraagt kinderopvangtoeslag aan, maar krijgt na een paar maanden een brief van de Belastingdienst. De mededeling is dat ze duizenden euro's teveel aan toeslagen heeft ontvangen en, ze moet per direct beginnen met terugbetalen.

"Ik raakte compleet in paniek, het was voor mij een heel groot bedrag", vertelt Melissa Renken. "Ik kon financieel maar net rondkomen. Ik ben gaan bellen met de Belastingdienst maar kreeg niet echt een duidelijk antwoord waarom ik de ontvangen kindertoeslagen moest terugbetalen. Ik kreeg te horen dat ik een betalingsregeling kon aanvragen. Ze keken verder niet naar mijn situatie."

In de indringende serie 'Ongehoord en alleen' over de toeslagenaffaire praten we met een aantal slachtoffers: hoe gaat het nu? Wat voor impact heeft de toeslagenaffaire tot op de dag van vandaag op hun levens? En zijn ze al gecompenseerd voor de schade die daaruit voortkwam?

Melissa, toen 18 jaar oud, besluit om haar opleiding op een lager niveau af te maken en gaat zelfstandig werken, omdat ze denkt op deze manier eerder haar schulden te kunnen aflossen. Dit mislukt en ze raakt steeds dieper in de schulden.

Uiteindelijk komt ze met haar kind in de schuldsanering terecht. "Ik raakte in een depressie en was op een gegeven moment wel klaar met het leven. Ik zag echt geen uitweg meer."

Marcia sloot zich op
Ze krijgt van de Belastingdienst geen antwoorden waarom ze de toeslagen moet terugbetalen en raakt in zware financiële problemen. Ze probeert via de gemeente in de schuldhulpsanering te komen, maar wordt afgewezen. De reden is dat haar maandelijkse aflossingen van de belastingschuld niet meegerekend mogen worden. Er wordt alleen gekeken naar het inkomen dat ze met haar werk verdient. Omdat dit inkomen te hoog is, komt ze niet in aanmerking voor hulp.

Ook Marcia heeft zich aangemeld bij Stichting Gelijkwaardig Herstel. Na jaren van strijd vond ze eindelijk een luisterend oor en is ze op weg om haar strijd met de overheid te beëindigen.

Charissa voelt zich nog iedere dag schuldig
Het gevolg was dat ze in grote financiële problemen terechtkwam. Het trok een zware wissel op haar gezinsleven en Charissa voelt zich nog iedere dag schuldig tegenover haar kinderen.

"Je hele wereld stort in, je functioneert niet meer en ik raakte depressief", vertelt Charissa. "Ik was in die periode altijd boos, chagrijnig en agressief. Ik was niet toegankelijk voor mijn kinderen, bezig met vermijden en uiteindelijk suïcidale gedachtes."

Ook Charissa kreeg uiteindelijk de erkenning dat ze niets fout had gedaan en ontving 30.000 euro schadevergoeding. Toch voelde de schadevergoeding niet als genoegdoening.

"Ik had echt het idee dat geld iets zou doen. Dat ik mij daar heel blij mee zou voelen, maar het deed helemaal niets. Mijn leven was nog steeds een rommel. Mijn kinderen woonden nog steeds niet bij me omdat ze vanwege geldgebrek noodgedwongen bij hun vader moesten wonen. Mijn gezin was niet compleet. Dus dat geld deed niks."

Slachtoffers van de toeslagenaffaire staan centraal in een serie van Omroep Flevoland, die deze week op radio, tv en online te zien is. Duizenden ouders raakten gedupeerd, er kwam een onderzoek gevolgd door een parlementaire enquête. De conclusies van dat rapport zijn snoeihard. 'Ongekend onrecht' is de titel. Uiteindelijk viel in januari 2021 het kabinet Rutte III vanwege de affaire.

Ook in Flevoland werden honderden ouders het slachtoffer van de, achteraf veel te strenge, jacht op mogelijke fraudeurs. Ouders die de kinderopvangtoeslag hadden aangevraagd werden door de belastingdienst vals beschuldigd van het opzettelijk te veel of ten onrechte aanvragen van deze toeslag.

Als gevolg kregen sommigen van de ene op de andere dag geen toeslagen meer, moesten grote sommen geld terugbetalen en raakten zo ernstig in de problemen. Gedupeerden kregen relatieproblemen met scheidingen tot gevolg, verloren hun baan, hun huis en tot overmaat van ramp werden kinderen uit huis geplaatst.