omroep flevoland

Felle kritiek, maar ook bijval. Dat kreeg de Lelystadse wethouder Annemieke Messelink dinsdagavond tijdens een commissievergadering over haar aanpak van de jeugdzorg.

Diverse partijen staan achter de keuze van Messelink om een overeenkomst met andere gemeenten over de jeugdzorg niet te tekenen. Andere fracties zijn juist bezorgd over de gevolgen die dat heeft voor kinderen, gezinnen en de samenwerking met zorgaanbieders.

Twee weken geleden werd bekend dat Lelystad in december had geweigerd om haar handtekening te zetten onder een intentieovereenkomst met Almere, Dronten, Urk en Noordoostpolder. Daarin zou worden vastgelegd hoe de gemeenten zouden samenwerken op het gebied van de jeugdzorg, zoals dat de bedoeling is in een nieuwe wet. Die wet ligt momenteel in de Tweede Kamer.

Het niet tekenen van de overeenkomst werd door de gemeente Dronten uitgelegd als zou Lelystad uit de bestaande samenwerking zijn gestapt. Zorgaanbieders en ook het ministerie van Volksgezondheid spraken hun zorg uit over de solo-actie van Lelystad, omdat daarmee de zorg aan kinderen in de knel zou kunnen komen.

Grote verbazing
Mooi Lelystad, PvdA, D66 en zelfs Messelink's eigen ChristenUnie waren kritisch. "Bij ons leeft grote verbazing waarom niet is getekend," aldus Mooi Lelystad. "Er gaat iets mis rond Lelystad en dat baart ons zorgen," zei de PvdA. "Heeft het college van burgemeester en wethouders niet een grote inschattingsfout gemaakt?," vroeg D66. "Komt de continuïteit van de zorg in het geding?," wilde de ChristenUnie weten.

Alom was er kritiek dat de wethouder de raad pas na vier weken heeft geïnformeerd dat Lelystad de overeenkomst niet wilde tekenen. En dat het nu aan een geschillencommissie is om tot een oplossing te komen.

Zelf bepalen
De hoofdreden dat Lelystad niet heeft getekend is dat de provinciehoofdstad heel anders denkt over samenwerking. Het is prima dat de gemeenten gezamenlijk bij zorgexperts de zorg voor kinderen en gezinnen inkopen. Maar Lelystad wil zelf kunnen bepalen hoe en waar die hulp wordt ingezet. Dat recht staat beschreven in de Jeugdwet, aldus het college.

Het knelde volgens wethouder Messelink dat de vijf gemeenten al vanaf 1 januari dit jaar op een andere wijze in een zogeheten gezamenlijke regeling zouden gaan samenwerken, alsof de nieuwe wet al van kracht is. Die wet hamert op krachtige jeugdzorgregio's, waarin gemeenten gezamenlijk inkopen en de zorg bepalen.

Die aanpak gaat volgens Lelystad in tegen het zogeheten Knoppenplan, waarmee de gemeenteraad afgelopen herfst heeft ingestemd. Hierbij staat de hulp aan het kind en de ouder bovenaan en zijn belangen van zorgaanbieders ondergeschikt. Lelystad denkt hiermee de kwaliteit van de zorg te verbeteren en tegelijk tot 2028 miljoenen euro's te besparen.

Lobby
Het Knoppenplan kan nog steeds op steun rekenen van de PVV, Forum voor Democratie, NL Lelystad, VVD en op zich ook Mooi Lelystad.

Forum ging zelfs een stap verder en kondigde alvast een motie aan. Die roept het college op om tegen de regionale samenwerking te stemmen, zolang niet is gegarandeerd dat Lelystad zelf de regie houdt over de jeugdhulp en de kosten. Desnoods moet de gemeente naar alternatieve vormen van samenwerking zoeken.

Volgens de motie moet Lelystad zelfs bij andere gemeenten, het Rijk en de Tweede Kamer lobbyen dat deze voorwaarden landelijk beleid worden. De motie komt later deze maand in stemming.

Extreme schoffering
PVV, VVD, Leefbaar Lelystad en NL Lelystad spraken zich alvast uit voor de motie. Wethouder Messelink ziet die als steun in de rug: "We willen de nadruk leggen op de lokale regie om voor de inwoners te kunnen doen wat nodig is."

GroenLinks en PvdA steunden de concept-motie niet, omdat hierin een zin suggereert dat financiële belangen voor zorgaanbieders voor de gezinnen gaan. "Dat is een extreme schoffering van de zorgaanbieders. We hopen dat het college dit niet zo uitdraagt," aldus GroenLinks.

D66 had hiertegen ook bezwaren en vond bovendien dat de wethouder scenario's moet bedenken, voor het geval de geschillencommissie Lelystad in het ongelijk stelt. "Wat dan? Wat zijn dan de gevolgen?" De partij mist bovendien reflectie op de ontstane onrust bij ouders en aanbieders.

Messelink vond het nog te vroeg voor een "Plan B" en zei er vertrouwen in te hebben dat de commissie de belangen van Lelystad goed zal afwegen. Ondanks de soms harde woorden hield de wethouder zich staande in het debat.