Bijna 20 miljoen euro voor onderzoeken en ambtelijke kosten Airport

LELYSTAD • Do 17 september 2020 | 6:00 • Donderdag 17 september 2020 | 6:00

Aan alle onderzoeken naar Lelystad Airport, de uren die ambtenaren hiermee druk zijn geweest en de kosten voor lobby en communicatie is bij elkaar 19,6 miljoen euro uitgegeven. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Flevoland en onderzoeksplatform Follow the Money. Woensdag berichtten we al dat de totale uitgaven aan de luchthaven ruim 214 miljoen euro bedragen, inclusief de investeringen op het vliegveld zelf.

Om de uitbreiding van Lelystad Airport mogelijk te maken, zijn de gevolgen hiervan in beeld gebracht. De eerste aanzet hiertoe is het zevendelige Milieu Effectrapport Lelystad Airport uit mei 2009, dat in opdracht van de luchthaven zelf is opgesteld. In deze mer werd nog uitgegaan van een beperkte uitbreiding tot 9.000 vliegtuigbewegingen van verkeersvliegtuigen. Na 2009 zijn deze plannen bijgesteld en moest Lelystad een overloopluchthaven voor Schiphol worden, met stapsgewijze groei naar maximaal 45.000 vliegtuigbewegingen. Dat is op dit moment nog steeds het eindbeeld van Lelystad Airport.

De mer-rapporten uit 2009 en de aanvullingen tot 2014 zijn door de luchthaven zelf betaald. Totale kosten: negen ton. Zij hebben de basis gevormd voor het Luchthavenbesluit Lelystad Airport, dat in maart 2015 door staatssecretaris Wilma Mansveld is vastgesteld.

Fouten in de geluidsberekeningen
Ruim twee jaar later, in het najaar van 2017, moest haar opvolger Sharon Dijksma vaststellen dat er fouten in de mer zaten. Actiegroep Hoog Overijssel en Leon Adegeest uit Dalfsen toonden aan dat de geluidsberekeningen voor een bepaald type Boeing niet klopten. Ook waren de effecten voor een te klein gebied rond de luchthaven berekend. Kort na haar aantreden, eind 2017, liet minister Cora van Nieuwenhuizen de fout op kosten van het ministerie herstellen voor een aangepaste versie van de mer en het Luchthavenbesluit. Kosten volgens het ministerie: 542.000 euro.

Een door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat verstrekt overzicht laat zien dat er tussen 2009 en dit jaar 29 onderzoeken zijn uitgevoerd. Naar onder meer de vogel- en vliegveiligheid, de maatschappelijke kosten en baten, de vliegprocedures, aanpassingen van de vliegroutes en de stikstofuitstoot.

Er was zelfs een vliegend onderzoek in de vorm van de belevingsvlucht, waarbij een Boeing 737 van Transavia op 30 mei 2018 alle vliegroutes van en naar Lelystad Airport vloog. Omwonenden konden zo zelf ervaren hoeveel geluid een vliegtuig produceert. Kosten van de belevingsvlucht: 165.000 euro.

Er zijn nog meer rapporten: ook de provincie en de gemeente Lelystad hebben diverse onderzoeken laten uitvoeren. Onder meer naar de kansen voor luchtvaartonderwijs en een technocampus, duurzaamheidsprojecten, onderzoeken van de GGD naar de effecten van geluidsoverlast, geluidsmetingen, de verplaatsing van de kleine luchtvaart en de economische effecten van de komst van de luchthaven.

Bij elkaar hebben de totaal 51 onderzoeken Lelystad Airport, het ministerie van I en W, de provincie en de gemeente Lelystad 7,2 miljoen euro gekost.

Ambtelijke kosten: negen miljoen
Daar zit heel wat uren werk in. In de rapporten van bureaus als Adecs, Decisio en To 70 zijn die uren verwerkt in de prijs. Maar het ministerie, de luchthaven, de provincie en de gemeenten Lelystad en Almere hebben ook heel veel uren aan ambtelijke kosten geschreven. Die komen uit op circa 9 miljoen euro.

Onderdeel hiervan vormen de kosten voor de Alderstafel Lelystad. Onder voorzitterschap van kabinetsadviseur Hans Alders zijn de uitbreidingsplannen van de luchthaven tussen 2009 en 2018 politiek voorbereid. Alders zat aan tafel met vier van de zes Flevolandse gemeenten, natuurorganisaties, direct-omwonenden en vertegenwoordigers van de provincies Gelderland en Overijssel.

In 2017 vlamde het protest vanuit die twee provincies op, omdat bestuurders en inwoners constateerden dat zij naar hun mening door Alders onvoldoende waren geïnformeerd over de gevolgen van de uitbreiding. Voornaamste pijnpunt waren de lage vliegroutes, waarbij de vliegtuigen kilometers lang op circa twee kilometer hoogte over hun grondgebied komen. Dat was het startpunt van het verzet tegen Lelystad Airport.

Het verzet houdt nog steeds aan, al heeft minister Van Nieuwenhuizen in juni bevestigd dat de lage routes niet langer bestaan en dat de vliegtuigen vanaf eind 2021 direct hoger zullen vliegen. De Koninklijke Nederlandse Vereniging voor de Luchtvaart (KNVvL) heeft onlangs in een rechtszaak betoogd dat dit niet klopt.

De Alderstafel Lelystad heeft ruim 655.000 euro gekost, waarvan Hans Alders zelf 95.000 euro als vergoeding heeft ontvangen.

Tegengeluid aan actiegroepen
Om een tegengeluid te bieden aan de kritiek, hebben de gemeente Lelystad en de provincie ingezet op eigen communicatie en lobby. Ook het ministerie investeerde in communicatie over Lelystad Airport. Bij elkaar hebben zij hieraan 1,6 miljoen euro uitgegeven.

De gemeente Lelystad heeft hieraan 629.000 euro uitgegeven, de provincie ruim 626.000 euro. Het geld is besteed aan onder meer informatiemarkten op het vliegveld, zes edities van de Lelystad Airport-krant en de politieke lobby richting de Tweede Kamer. Ook kreeg de Stichting Lelystad Airport Moet Door van beide overheden bij elkaar 40.000 euro steun.

Verder hebben de provincie, Lelystad en Lelystad Airport gezamenlijk 1,85 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het Luchthavenfonds. Dat is bedoeld voor projecten om de duurzaamheid, leefbaarheid en economische ontwikkeling rondom de luchthaven te stimuleren. Tot nu toe zijn hieruit initiatieven van De Lelystadse Boer en een geluidmeetsysteem betaald. Voor het fonds is vooralsnog tot halverwege 2023 budget beschikbaar gesteld.

Tussenstand
Tellen we de uitgaven aan de onderzoeken, ambtelijke ondersteuning, lobby en communicatie en het Luchthavenfonds bij elkaar op, dan komen we op 19,6 miljoen euro uit. Samen met de 148,9 miljoen aan investeringen op de luchthaven zelf is de tussenstand van alle uitgaven dus: 168,5 miljoen.

Vrijdag kijken we naar wat er is uitgegeven aan de bereikbaarheid van Lelystad Airport.

Een uitgebreid financieel artikel over de Flevopitch met alle uitgaven is te lezen op de website van Follow the Money.

Verantwoording: Omroep Flevoland en Follow the Money hebben voor hun onderzoek eerst alle openbare documenten en verslagen geraadpleegd. Vervolgens zijn er schriftelijk vragen gesteld aan Royal Schiphol Group/Lelystad Airport, Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL), het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Defensie, de provincie Flevoland, de gemeenten Lelystad en Almere en de Ontwikkelingsmaatschappij Almere Lelystad Airport (Omala). Alle bedragen zijn geanalyseerd en waar nodig zijn verduidelijkingsvragen gesteld. De uitgaven zijn door ons in verschillende categorieën geplaatst: infrastructuur direct, infrastructuur indirect, exploitatiekosten, ambtelijk, onderzoeken en rapporten, opleiding, lobby/communicatie en een post overige. De bedragen zijn zo goed mogelijk gecontroleerd op dubbelingen.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel

gerelateerde artikelen

recent nieuws