Serie: Chemische bestrijdingsmiddelen: "Het leek wel tovenarij"

LELYSTAD • Wo 4 januari 2023 | 7:10 • Woensdag 4 januari 2023 | 7:10

"Voor elke ziekte of schimmel in de landbouwgewassen werd wel een chemisch middeltje uitgevonden. Zonder te kijken wat voor neveneffecten dat allemaal kon hebben". Zo herinnert bioboer Jan Jonkman zich de opkomst van de chemische bestrijdingsmiddelen in de landbouw in de vorige eeuw.

"In de bollen werkte ik nog met kwik. Het leek wel tovenarij. Tot ik erachter kwam welk effect het had op de vruchtbaarheid van de grond. En dat ook mensen er ziek van konden worden. Toen ben ik er mee gestopt.”

"De gewassen van het land. Dat is energie, brandstof voor je lichaam. Dat moet goed zijn. Dat is leven. Je kunt ook gewoon een pilletje nemen waar alles in zit, met de smaak van groente en samen met wat gedroogd vlees. Maar dan ben je aan het overleven", zegt bioboer Willem Kips.

Hoe zijn de bioboeren in Lelystad terecht gekomen?
Lelystad had in de jaren 80 aan de noordkant zo'n 325 hectare zavelgrond liggen. Dat is een mengsel van klei- en zandgrond, waarbij het zand de overhand heeft. "Er was niet echt een bestemming aan gegeven", herinnert Peter Kouwenhoven zich. Hij was destijds hoofd van de afdeling groen, recreatie en natuur van de gemeente Lelystad. "Ik heb toen voorgesteld om biologische boeren daar een plek te geven."

Hoewel de Rijksdienst en de Dienst Domeinen het niet zo zagen zitten, kwam er uiteindelijk toch toestemming om drie biologische boeren een stuk grond te geven. In 1986 begonnen de eerste biologische tuinders in Lelystad Noord met hun bedrijf.

"We stelden onze eigen kwaliteitseisen"

— Jan Jonkman, biologische boer

De biologische tuinders trokken veel met elkaar op. "We stelden onze eigen kwaliteitseisen. Er leefde tot die tijd nog het idee dat een biologische geteelde biet met een gat erin prima was. Nou, wij wilden kwaliteit. En dat kon ook op deze grond", aldus een nog altijd vurige Jonkman.

De aanpak leidde tot het opstellen van serieuze kwaliteitsnormen. Er kwamen distributiecentra en een voorlichtingscentrum voor de biologische landbouw in Lelystad. Zo werd de werkwijze in Lelystad een voorbeeld voor veel boeren en tuinders in heel Nederland en zelfs daarbuiten.

In het kader van 35 jaar biologische landbouw in Lelystad is er deze hele week aandacht voor de geschiedenis en ontwikkeling van het gebied Lelystad Noord. Het gebied groeide uit tot het centrum van de biologische landbouw in Nederland.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel