omroep flevoland

Burgemeester Cees van den Bos van Urk wil een risicoscan laten uitvoeren bij de negentien raadsleden om mogelijke belangenverstrengeling te voorkomen. De onderzoeken worden gedaan door onderzoeksbureau Necker van Naem, dat eerder ook al risicoanalyses over de Urker wethouders voor de gemeente uitvoerde. Ook was het integriteitsonderzoek rond oud-wethouder Geert Post van hun hand.

Van den Bos maakte het voornemen bekend tijdens de installatie van de gekozen raadsleden afgelopen woensdag en deed een oproep aan iedereen om eraan mee te doen. De risicoanalyse is op basis van vrijwilligheid: elk raadslid mag zelf bepalen of hij of zij de scan wel of niet doet, zonder dat daar consequenties aan zijn verbonden. Het is volgens een woordvoerder de bedoeling dat de gemeenteraadsleden over de uitkomsten van de risicoanalyses met elkaar in debat gaan.

Alle fracties zeggen mee te werken aan risicoscan
Alle zeven fracties in de Urker gemeenteraad hebben inmiddels aangegeven mee te zullen werken aan de risicoscan. Maar een gedeelte van de fractievoorzitters geeft aan nog geen flauw idee te hebben hoe de burgemeester dit wil aanpakken. Het zou de eerste keer zijn dat op Urk een risicoscan wordt gehouden. Ook in de andere Flevolandse gemeenten wordt een dergelijke scan voor nieuwe raadsleden niet gedaan.

Wethouder moest opstappen, maar keert nu terug in raad
Bij een integriteitsonderzoek naar SGP-prominent Geert Post in 2020 kwam die er slecht vanaf. Zijn zoon zat vast in het Verenigd Koninkrijk omdat er honderden kilo's harddrugs in zijn vrachtwagen waren aangetroffen. Kort na de aanhouding van zijn zoon bleek dat Geert Post veel deed voor het transportbedrijf van zijn zoon. Zo stond hij te boek als vervoersmanager. Een nevenfunctie die hij nooit officieel gemeld had bij de gemeente. Achteraf bleek ook dat Post het betreffende transport had geregeld waarbij de drugs in de lading werden aangetroffen.

Uit het integriteitsonderzoek naar het handelen van Geert Post bleek dat hij onder meer in strijd met de Gemeentewet en de gedragscode van de gemeente handelde. Ook ontstond door het verzwijgen van zijn betrokkenheid bij het bedrijf van zijn zoon de schijn van belangenverstrengeling. Zijn positie als wethouder bleek onhoudbaar en Post stapte op. Geert Post heeft zich in de gemeenteraad niet inhoudelijk verantwoord, hij stapte op als wethouder voordat de raad met hem in debat kon gaan. Zelf heeft hij na het opstappen altijd verklaard dat hij dit deed om het bedrijf van zijn zoon te kunnen redden, de conclusies van het integriteitsonderzoek heeft Post nooit onderschreven. "Ik heb absoluut niet gevoeld dat ik gefaald heb op het punt van integriteit. Dat onderzoek zegt mij echt helemaal niks", zei Post al eerder, hij vindt dat de feiten verkeerd zijn uitgelegd door het rapport.

De zoon van Post werd uiteindelijk in het Verenigd Koninkrijk vrijgesproken van drugssmokkel omdat niet kon worden aangetoond dat hij wist van het drugstransport. Geert Post zelf kwam onlangs weer op de kieslijst van de SGP terecht, omdat hij altijd veel medestanders in de partij heeft gehouden. Ondanks een normaliter onverkiesbare plek werd hij dankzij 325 voorkeurstemmen terug de gemeenteraad ingestemd. In de aanloop naar de verkiezingen ondertekende Post de (nieuwe) integriteitscode van de SGP. Zijn fractie heeft ook ingestemd met de risicoscan van burgemeester Van den Bos.

Meerdere Nederlandse gemeenten doen al risicoscan onder raadsleden
De meeste gemeenten hebben al enige tijd de gewoonte om kandidaat-wethouders te laten screenen op integriteit voordat ze daadwerkelijk in het college van burgemeester en wethouders worden benoemd. Steeds vaker willen gemeenten ook raadsleden onderwerpen aan een risicoscan. Uit de honderden risicoanalyses die onderzoeksbureau Berenschot na de vorige gemeenteraadsverkiezingen in 2018 uitvoerde, blijkt dat bij 80 procent van de raadsleden sprake was van één of meer risico’s.

Wethouders ruilden onderdelen van portefeuille na risicoanalyse
Geert Post werd na zijn vertrek opgevolgd door Nathanaël Middelkoop. Op dat moment werd op hem, en de twee andere wethouders Gerrit Post en Freek Brouwer ook een risicoscan uitgevoerd. Die had tot gevolg dat Middelkoop geen gesprekspartner mocht zijn van de Stichting Visserijdagen, zolang een familielid daar bestuurslid was. Middelkoop moest ook afstand houden van zaken die speelden rond bedrijven waar een familielid werkzaam was. Middelkoop mocht ook niet het leerlingenvervoer op Urk in zijn portefeuille houden , omdat een familielid van hem daar in het gemeentehuis bij betrokken was.

Met wethouder Gerrit Post werd afgesproken dat hij gedurende zijn wethouderschap niet actief meer zou zijn als makelaar op Urk. Zijn nevenfunctie als taxateur mocht hij wel blijven uitvoeren, omdat dat nodig was om een licentie te behouden. De burgemeester zou wel geregeld geïnformeerd worden over de hoogte van zijn bijverdiensten. De portefeuilleonderdelen "grondverkopen (wonen)" en "Vergunningverlening/WABO" werden overgedragen aan wethouder Brouwer.

Freek Brouwer zegde na de risicoscan toe te stoppen als voorzitter van de Loopgroep Urk. Brouwer heeft sport en bewegen in zijn portefeuille. Volgens het college zou Brouwer in geval van bestuurlijke aansprakelijkheid bij eventuele calamiteiten te maken kunnen krijgen met belangenverstrengeling.

Corrupte politicus op Urk?
Naast het integriteitsonderzoek naar het handelen van Geert Post deed de gemeente Urk twee jaar geleden intern onderzoek naar een lek van gevoelige informatie uit een geheim onderzoeksrapport over ondermijnende criminaliteit uit 2019. Een prominent politiek figuur zou binnen de gemeente zaken voor criminelen moeten regelen. De onthulling daarvan in het boek 'De Ontdekking van Urk' van de Belgische schrijver Matthias Declercq zorgde voor een schok bij politici op Urk. Uiteindelijk bleek dat het Openbaar Ministerie geen strafrechtelijk onderzoek ging instellen naar de kwestie. Uit de beschikbare informatie bleek dat er geen concrete verdenking van het plegen van strafbare feiten door een prominent politiek figuur bestond.