omroep flevoland

Het gerechtshof in Arnhem is dinsdag begonnen aan het hoger beroep in de zaak Anne Faber. Terecht staat de 29-jarige oud-Zeewoldenaar Michael P., die vorig jaar juli door de rechtbank is veroordeeld tot 28 jaar cel en tbs met dwangverpleging. P. is tegen die straf in beroep gegaan en wil strafvermindering vanwege zijn hardhandige arrestatie.

Hieronder een verslag van de eerste dag van het hoger beroep:

15:36 uur: Zaak is klaar voor vandaag. Morgen om 09:30 uur gaan we verder. Dan komen de advocaten van P. aan het woord.

15:32 uur: 28 jaar cel en tbs met dwangverpleging. Dat is (opnieuw) de eis van het OM.

15:27 uur: De advocaat-generaal is van mening dat de harde manier waarop P. is aangepakt na zijn arrestatie géén invloed zou moeten hebben op de strafeis.

15:16 uur: "Spijt die verdachte heeft uitgesproken richting nabestaanden staat in schril contrast met zijn gedragingen in het Pieter Baan Centrum." P. mishandelde in het PBC vijf medewerkers en staat ook daarvoor terecht.

15:15 uur: Moord en dus voorbedachten rade kan volgens de advocaat-generaal bewezen geacht worden.

15:02 uur: Advocaat-generaal: Voor de straf maakt het niet uit of het nou moord of gekwalificeerde doodslag is. In beide gevallen is de hoogst mogelijke straf levenslang of 30 jaar cel met tbs en dwangverpleging.

14:50 uur: De advocaat-generaal begint namens het Openbaar Ministerie aan zijn verhaal. Dit heet in juridische termen het requisitoir. Aan het eind van het requisitoir krijgen we te horen welke straf het OM eist. Bij de rechtszaak in Utrecht was dat vorig jaar 28 jaar cel met tbs. Dezelfde straf als die toen ook is opgelegd dus.

14:45 uur: Zaak weer hervat. Voorzitter vraagt aan P. of hij wil reageren op de verhalen van de nabestaanden. P. doet dat summier en zegt vrij emotieloos het 'confronterend' te vinden. "Je voelt ook echt de pijn en het verdriet van de nabestaanden."

14:26 uur: Korte pauze. Familie verlaat nu de zaal. Straks zal Michael P. weer plaatsnemen. Om 14:40 uur gaan we verder.

14:22 uur: Elze Faber over de dochter van Michael P. "Ik hoop dat zij er nooit achterkomt wie haar vader is."

14:20 uur: Als het gaat om de straf van P. dan worstelen de nabestaanden van Anne duidelijk met de vraag wat beter is. 30 jaar cel + tbs met dwangverpleging, of levenslang? Levenslang is sinds een aantal jaar niet meer per definitie oneindig. Na 25 jaar volgt een toetsingsmoment. En ook bij tbs met dwangverpleging bestaat er een kans dat iemand weer vrijkomt.

14:18 uur: "Ik had dit hoofdstuk willen sluiten. Nu word ik door de verdachte opnieuw gedwongen de dossiers te lezen en alert te zijn. Maar ik heb het wel gedaan. Voor Anne."

14:09 uur: Elze Faber, de moeder van Anne spreekt. Ze vertelt dat ze nog steeds zit te wachten op het moment dat ze van Anne een sms'je krijgt met de boodschap: ik ben zo thuis. "Maar dat gaat nooit meer komen. "

Anne's moeder beschrijft de pijn die ze voelt. "Deze pijn zou ik graag willen ruilen voor een schouderblessure," zegt ze verwijzend naar P. die klaagt over de hardhandige manier waarop hij is gearresteerd en waardoor zijn schouder geblesseerd is geraakt.

Eerder op de dag klaagde P. erover dat hij daardoor niet meer fatsoenlijk kan tennissen.

14:05 uur: "Ik wil nooit meer iets van Michael P. horen." Anne's broer vreest dat P. na de uitspraak van het hoger beroep ook nog wel eens in cassatie kan gaan bij de Hoge Raad. "Als je toch geen besef hebt en tijd te veel, tja, wat heb je dan te verliezen."

Anne's broer somt op dat instanties fouten hebben gemaakt en daar geen verantwoordelijkheid voor nemen.

14:02 uur: De broer van Anne neemt het woord. "Michael P. koos er in mijn ogen bewust voor om zich niet te laten behandelen, zodat hij de kortste weg naar de vrijheid kon bewandelen." Het woord 'bewust' komt verschillende keren voor in de verklaring van Anne's broer. P. wist volgens hem maar al te goed wat hij aan het doen was.

13:58 uur: Wim Faber, de vader van Anne: "De eerste fouten zijn hier gemaakt. In dit gebouw." Faber wil dat onafhankelijk onderzoekers de gang van de rechtspraak in 2012 nagaan. In 2011 veroordeelde de rechtbank P. tot 16 jaar cel voor de verkrachting van twee minderjarige meisjes. Het gerechtshof in Arnhem verlaagde die straf echter in het hoger beroep in 2012 en legde geen tbs op.

"Anne was onherkenbaar toen we haar voor de laatste keer zagen. Er moest mij verteld worden dat zij het was."

Faber noemt het geen gekke gedachte dat P. zich van het leven wil beroven. "Ik ga hem niet tegenhouden. En als het aan mij ligt gaan andere mensen dat ook niet doen."

De vader van Anne wil de garantie dat P. nooit meer vrijkomt. Bij een levenslange straf vindt na 25 jaar een toetsingsmoment plaats. In theorie kan iemand dan weer op vrije voeten komen. Ondanks die haken en ogen zegt Faber liever levenslang te zien dan een hoog aantal jaren plus tbs.

13:52 uur: Zitting weer hervat. Vader en moeder van Anne zitten nu in de zaal en zullen straks het woord nemen. Michael P. niet in de zaal, hij volgt de zitting tijdelijk in een andere ruimte in het gerechtshof.

12:35 uur: Advocate van de nabestaanden rondt af. Ze vraagt het hof om P. te veroordelen voor moord. Zitting wordt nu geschorst voor de lunchpauze. Om 13:45 uur gaan we verder.

12:18 uur: P. is niet veroordeeld voor moord, maar voor gekwalificeerde doodslag. Dat houdt in dat P. Anne om het leven heeft gebracht om eerdere misdrijven te verhullen. Advocate Jager vindt dat er wel degelijk sprake is van moord. P. heeft volgens haar op verschillende momenten doelbewust en planmatig gehandeld. Daarmee doelt ze op voorbedachte rade.

12:05 uur: Grote vraag voor Anne's familie is nog steeds waar haar sieraden zijn gebleven. Die sieraden hebben grote emotionele waarde. P. heeft eerder aangegeven niet te weten wat ermee gebeurd is. Advocate Jager geloof er niks van. "Een junk begraaft geen lichaam met een ketting en oorbellen nog in."

11:55 uur: Namens de nabestaanden van Anne spreekt nu advocate Ruth Jager. "Deze verdachte is niet eerlijk. Hij kan een masker opzetten."

11:52 uur: Voorzitter vraagt P. naar een reactie. "Het is gewoon verschrikkelijk voor die jongen, hoe 'ie nu door het leven moet. Het raakt mij ook."

11:44 uur: Namens de vriend van Anne leest advocaat Sébas Diekstra nu een verklaring voor. "Vanuit het oogpunt van zijn welzijn hebben wij moeten constateren dat het in zijn situatie niet verantwoord is hier persoonlijk aanwezig te zijn."

De media-aandacht heeft veel impact gehad. Diekstra spreekt wel de waardering uit voor het feit dat de pers de privacy van Anne's vriend heeft gerespecteerd. Verzoekt de media dan ook om hem niet bij naam te noemen, zodat hij iets makkelijker kan proberen zijn leven weer op te pakken.

11:36 uur: Advocaat-generaal vraagt welk effect medicijnen - of het gebrek daarvan - hebben op P. Hij wil weten of P. zich nu gedraagt zoals hij anders ook doet of zich inhoudt. Dat laatste is het geval, zegt P.

Wijzend op de irritatie die er eerder richting de advocaat-generaal ontstond: "Dat had ook héél, héél anders kunnen lopen." Vertelt u eens? "Ik had ook naar u toe kunnen lopen en kunnen kijken hoe snel hij bij me is," zegt hij doelend op de aanwezige parketpolitie.

In de zaal zitten vier agenten, op enige afstand van P.

11:29 uur: P. is vooral veel met zichzelf bezig en niet met wat zijn daden hebben aangericht. Voorzitter vraagt hoe dat zit.

"Ik leef in een wereld waar emoties niet getoond worden. Al vanaf mijn 20e." Weerspreekt dat het niks met hem doet. P. zegt veel aan de gebeurtenissen te denken. Bijvoorbeeld op de verjaardag van Anne en met kerst. "Vraag me af hoe ze er dan bijzitten."

Eén van z'n advocaten merkt daarnaast op dat hij in het gezicht van P. nu wel degelijk emotie ziet. Een opmerking die vooral voor het publiek bedoeld is zo lijkt het, die zien P. alleen op de rug.

11:26 uur: Voorzitter citeert uit rapport. Ze haalt passage aan waarin P. zegt te hebben uitgerekend dat hij waarschijnlijk niet voor z'n 67e vrijkomt en klaar is met de tbs-behandeling.

P. zegt dat als hij zo lang moet zitten hij een eind aan z'n leven maakt. "En u heeft ook nagedacht over hoe dat dan te doen, want u zegt: aan pillen is wel te komen?" P.: "Zeker."

11:23 uur: Michael P. zegt geen contact te hebben met zijn in maart 2018 geboren dochtertje en ex-vriendin. Zou dat wel weer willen. Op dit moment heeft P. wel contact met zijn ouders en zus.

11:19 uur: P. is geobserveerd in het Pieter Baan Centrum. Er is gekeken of hij een seksuele stoornis heeft. Conclusie: nee, die is er niet bij P.

11:16 uur: Voorzitter van het hof neemt rapporten door die zijn opgesteld over de persoonlijkheid van P. Ze vraagt hem of hij nog steeds positief tegenover tbs staat. Antwoord: ja. "Tbs vind ik belangrijk voor de bescherming van de maatschappij en mijn eigen problematiek."

11:08 uur: Raadsheer haalt de twee eerdere verkrachtingen aan waarvoor P. is veroordeeld. "Ik heb nou eenmaal problemen. Ben agressief. Ben verslaafd. Het is zoals het is."

11:06 uur: We zijn weer begonnen. Nu worden de persoonlijke omstandigheden van P. besproken. De camera's moeten uit. Dit gedeelte mag bij rechtszaken nooit opgenomen worden.

10:45 uur: Korte pauze, tot 11:00 uur.

10:40 uur: Het gaat nu over het letsel dat P. heeft opgelopen aan z'n schouder. Ontstaan bij zijn arrestatie. "Wanneer merkt u dat u daar last van heeft?" P.: "Bij het tennissen bijvoorbeeld, bij een backhand. Of bij het slapen op rechts." De - naar zijn zeggen - hardhandige arrestatie is een van de redenen waarom P. in beroep is gegaan. Hij is van mening dat hij daardoor strafvermindering moet krijgen.

10:35 uur: Voorzitter van het hof vraagt nog eens door. Ze geeft aan dat P. doet voorkomen dat het hem allemaal maar overkomen is. P. antwoordt dat hij vaak handelt zonder te denken.

"Als iemand mij in de gevangenis verkeerd aankijkt dan pak ik hem!" "Ook tijdens verlof, als iemand me aankeek, werd ik paranoia." Even later: "Zo ben ik."

10:23 uur: Advocaat-generaal (vertegenwoordiger van het OM) vraagt waarom P. de telefoon van Anne vernielde nadat hij haar op zijn scooter aanreed. "Omdat ik niet wilde dat ze de politie zou bellen." P. zegt dat hij bang was om zijn voorwaardelijke invrijheidsstelling kwijt te raken. Dit omdat hij reed op een onverzekerde scooter en spullen bij zich had om een keuken te slopen, die volgens hem gezien konden worden als inbrekersspullen.

Advocaat-generaal wil weten waarom hij Anne dan niet heeft laten gaan en haar verkrachtte en doodde. Geen heel duidelijk antwoord van P.

P. "Ik heb haar niet bewust van het leven beroofd." Advocaat-generaal: U heeft haar wel bewust van het leven beroofd." P. raakt geïrriteerd en verheft zijn stem.

10:12 uur: "Ook al zat ik in beperkingen. Ze hadden de radio aan laten staan in m'n cel." P. vertelt dat hij een bericht hoorde over de hel waar Annes ouders doorheen gingen. "Toen ben ik echt gaan nadenken."

P. zegt dat hij vervolgens verschillende keren heeft geprobeerd zijn advocaat te bereiken, omdat hij wilde verklaren. Maar die zat in een cursus.

Weerspreekt de lezing dat hij dat pas wilde praten nadat hij in zijn cel sprak met een oude bekende uit z'n jeugd in Zeewolde.

10:10 uur: Michael P. is een stuk spraakzamer dan vorig jaar in de rechtbank.

10:08 uur: In vergelijking met de eerste behandeling van de zaak door de rechtbank in Utrecht gaat het qua behandeling van de feiten allemaal een stuk sneller. Is vaak zo bij een hoger beroep. Gerechtshof zal zich vooral richten op de punten die door de verdediging van P. worden betwist.

10:02 uur: "Ik heb er niet over nagedacht. Ik heb gehandeld," zegt P. herhaaldelijk als hem gevraagd wordt naar wat hij allemaal gedaan heeft.

09:52 uur: Raadsheer begint met een serie vragen aan P. over het gebruik van zijn telefoon. En over de sieraden die Anne droeg en nooit meer zijn teruggevonden.

09:47 uur: P. wordt gevraagd naar zijn medicatiegebruik. Tijdens de eerste behandeling van de rechtszaak was P. onder invloed van medicijnen. Deze keer niet zegt hij. "Ik ben gisteren gestopt met diazepam."

09:42 uur: Michael P. is aanwezig. Zit vooraan in een zwart/wit-geblokt overhemd. Naast P. zitten zijn twee advocaten. De rechtszaak is begonnen.

De samenstelling van het hof is iets gewijzigd. Eén van de raadsheren (rechters) is door privé-omstandigheden afwezig. Hij is vervangen door een reserve-raadsheer.

09:40 uur: De zaak staat op het punt van beginnen. Hans Faber - de oom van Anne - volgt de zitting in de zaal. De rest van de familie doet dat op een andere plek in het gebouw via een videoverbinding.