omroep flevoland

Een voormalig oefenterrein voor de brandweer is de bron van de te hoge concentraties PFOS in de Meerkoetentocht in Lelystad. Dat heeft onderzoek in opdracht van het Waterschap Zuiderzeeland uitgewezen. Het oefenterrein zat aan de Talingweg bij Lelystad Airport.

Eind juli maakte het waterschap bekend dat in het oppervlaktewater van de Meerkoetentocht 538 keer hogere waarden van PFOS waren aangetroffen dan wettelijk is toegestaan. PFOS is familie van PFAS, een verzameling chemische stoffen die gevaarlijk is voor de volksgezondheid. PFOS komt onder meer voor in blusschuim.

De GGD adviseerde boeren om het water uit de tocht niet te gebruiken om hun gewassen te besproeien. Dat advies bleef staan, nadat uit metingen in de weken en maanden daarna nog steeds te hoge concentraties PFOS werden gevonden.

Bronnen vertelden in september al aan Omroep Flevoland dat het brandweerterrein de bron van de PFOS moet zijn. Zij bevestigden dat een voorganger van het bedrijf ANSUL Brandbestrijding er tot 1992 met blusschuim heeft geoefend. Ook de brandweer Lelystad en de luchthavenbrandweer hebben er geoefend. Tot 2011 was het toegestaan om blusschuim met PFOS te gebruiken, daarna is dat verboden. Omdat de stof niet afbreekt, blijft die in de bodem aanwezig.

Grondwater
De bodemmonsters tot een diepte van ruim 3,5 meter bevestigen dat er PFOS in de grond en het grondwater zit. Dit vindt zijn weg naar de Meerkoetentocht en komt zo in het oppervlaktewater. De hoogste concentraties zijn gemeten in het deel halverwege de tocht tot aan de Larservaart. Als het veel heeft geregend en de PFOS wordt verdund, zijn de concentraties lager.

De GGD handhaaft het advies aan boeren langs de Meerkoetentocht om geen water te gebruiken om dieren te laten drinken en gewassen te besproeien.

Agrariërs vonden dit advies in september overdreven, omdat het risico volgens hen beperkt was. Zij stelden dat er geen wettelijke norm is voor de hoeveelheid PFOS die op gewassen mag worden besproeid, maar wel voor groentetuintjes. Daarvoor gelden veel lagere normen.

Het waterschap erkent dat er nog geen norm is voor gewassen. Het RIVM is bezig om hiervoor normen op te stellen, maar dat kan nog wel heel volgend jaar duren voordat die er zijn.

Omgevingsdienst
Het Waterschap Zuiderzeeland heeft de PFOS-vervuiling meermaals besproken met de provincie, gemeente Lelystad en de Omgevingsdienst Flevoland en Gooi- en Vechtstreek (OFGV).

Bureau Tauw heeft geadviseerd om aanvullend bodemonderzoek te doen. Het is nu aan de Omgevingsdienst om te bepalen hoe de vervuiling moet worden aangepakt en eventueel schoongemaakt. Een woordvoerder van OFGV zegt dat zij de situatie gaat inventariseren. Wanneer er duidelijkheid komt is nog niet bekend.

Het terrein is nu door een aannemer in gebruik voor de opslag van stenen. Het waterschap gaat voorlopig door met het nemen van watermonsters in de Meerkoetentocht.