omroep flevoland

In Almere komen elke maand zo'n 2000 meldingen binnen over mensen die een relatief hoog risico lopen om in de schulden te raken. Bedrijven mogen sinds 2021 gemeenten waarschuwen bij betalingsachterstanden van klanten om echte ellende te voorkomen. Het is moeilijk te zeggen of deze nieuwe aanpak ook voor minder schulden bij Flevolanders zorgt, blijkt uit een rondgang van Omroep Flevoland bij de zes gemeenten in de provincie.

Gemeenten moeten hulp aanbieden als ze van signaleringspartners te horen krijgen dat een rekening of meerdere rekeningen niet betaald worden. De bedrijven die dit mogen doen, zijn bijvoorbeeld woningbouwverenigingen, energieleveranciers en zorgverzekeraars.

In Almere biedt Stichting De Schoor hulp aan. "Bij grote achterstanden gaan wij langs de deur om te vragen of we kunnen helpen. In andere gevallen sturen we een brief of een mailtje," vertelt Marleen de Vrij van de welzijnsorganisatie.

"Vaak zijn mensen in eerste instantie een beetje afhoudend. Soms vragen ze geïrriteerd hoe we aan hun gegevens komen. Maar vaak kunnen we uitleggen dat we er zijn om hulp aan te bieden. Meer dan de helft accepteert enige vorm van hulp," vertelt Gail Hoever, die ook langs de deuren gaat.

Marleen de Vrij en collega Gail Hoever

Ook kunnen de gemeenten helpen met het aanvragen van toeslagen en wijzen ze de weg naar andere hulpinstanties als er andere problemen zijn.

De gemeente wil met deze actieve benadering proberen te voorkomen dat mensen hun schulden uit de hand laten lopen. Zelf hulp zoeken gebeurt vaak veel te laat. Volgens Almere kan het bijvoorbeeld soms drie tot zeven jaar duren voordat mensen met schulden zich melden omdat ze het vaak eerst zelf willen oplossen.

Het is volgens gemeenten nog te vroeg om te zeggen of deze manier van vroegsignaleren werkt. Ze denken van wel, omdat ze er eerder bij zijn. Maar je weet natuurlijk niet zeker of, als je niets doet, de mensen dieper in de schulden zouden raken.

"Het is moeilijk te meten of onze aanpak werkt. We zien soms ook dat mensen die eerst geen hulp nodig zeggen te hebben, een paar maanden later toch contact opnemen," vertelt De Vrij.

boekje dat mensen kunnen krijgen in Almere

Ook Noordoostpolder vindt het waardevol dat mensen vroeg worden doorverwezen naar de schuldhulpverlening. Daardoor worden inwoners volgens NOP eerder schuldenvrij. Volgens Zeewolde en Dronten is het hoopvol dat mensen de informatie van de gemeente gebruiken om hulp te zoeken of zelf problemen weten aan te pakken.

"Zo hoort MDF aan de telefoon vaak dat inwoners zelf een oplossing hebben gevonden door een regeling te treffen of de volledige betaling inmiddels al voldaan hebben."

Toch kan volgens Lelystad kan pas over een paar jaar met zekerheid gemeten worden wat het effect van de vroegsignalering is op het aantal mensen dat gebruikmaakt van schuldhulpverlening.

Het probleem van de maatschappij
Volgens verantwoordelijk wethouder in Almere Micha Mos zijn schulden van het individu een probleem voor de gemeenschap. "Wat mij betreft moeten we er zijn voor elkaar", zegt hij.

"Iedereen kan in de schulden komen door wat voor reden dan ook. Iemand die zijn baan verliest, of na een scheiding net niet meer het hoofd boven water houden. Het is belangrijk dat we dan om iemand heen gaan staan. Iemand moet zelf willen maar op deze manier helpen lijkt mij effectiever voor de samenleving en die persoon."

Wethouder Micha Mos