omroep flevoland

De baliemedewerker van Batavialand stond wel even te kijken toen een man uit Noord-Holland aangaf misschien iets bijzonders gevonden te hebben. Tijdens het baggeren in Den Helder, het weghalen van zand en slib van de waterbodem, stuitte hij op twee kanonkogels.

Medewerkers van Batavialand liepen met hem mee naar zijn werkbus en ook conservator Joran Smale werd erbij geroepen. Die herkende de kogels als afkomstig uit de VOC-tijd.

Smale wist te vertellen dat er in de jaren zestig bij baggerwerkzaamheden rondom Den Helder ook verschillende andere vondsten zijn gedaan, zoals stenen kogels en pijpjes. Maar ijzeren kanonkogels werden toen niet genoemd.

De baggeraar dacht dat hij de kanonkogels achter kon laten bij Batavialand, maar moet zijn vondsten volgens de procedure eerst aanmelden bij het archeologisch depot in Castricum. Want een vondst moet aangemeld worden in de provincie waar hij is gedaan. Waar de kanonkogels daarna naartoe gaan, is nog niet duidelijk.

Niet gevaarlijk
Volgens Robert Waagmeester, communicatiemedewerker van Batavialand, zijn er al eerder ijzeren kanonkogels gevonden in Nederland. Als er al veel van deze kogels in een archeologisch depot zijn, kan het zijn dat de baggeraar de kogels mag houden. "Ze zijn wel enorm zwaar," vertelt Waagmeester.

Op de vraag of ze niet gevaarlijk zijn, geeft hij lachend antwoord: "Nee. In de kogels zelf zit geen buskruit, het zijn massief metalen ballen. Ze werden met een kanon afgevuurd om schade aan te brengen aan bijvoorbeeld een ander schip. Maar ze kunnen zelf niet ontploffen."