omroep flevoland

Moet de provincie tijd, geld en energie steken in een onderzoek naar de wenselijkheid van kleine kerncentrales in Flevoland? Provinciale Staten zijn daar nog niet uit, ook niet na presentaties woensdagavond van twee deskundigen.

De provincie heeft in 2021 de zogeheten Regionale Energiestrategie (RES) opgesteld, waarin tot 2030 plannen voor met name zonne- en windenergie zijn vastgelegd. Maar naar verwachting komen rond 2030 ook de eerste kleine modulaire kerncentrales of SMR’s op de markt en vanaf 2040 centrales die gebruik maken van het minder gevaarlijke thorium.

50Plus en Forum voor Democratie stelden al in mei voor om binnen de RES onderzoek te doen naar de wenselijkheid van deze centrales. Een motie hierover werd in mei aangehouden, maar de vraag speelt nog steeds. ''Want als je wacht met onderzoeken tot de huidige RES in 2030 afloopt, ben je te laat als je in 2040 iets wilt hebben staan,'' aldus fractievoorzitter Marc van Rooij van 50Plus. Rond 2040 zijn volgens hem veel windparken aan vervanging toe.

Waarom is kernenergie de toekomst?
Emeritus hoogleraar Kees de Lange en professor Jan Leen Kloosterman van de TU Delft legden in afzonderlijke presentaties uit dat kleine kern- en thoriumcentrales de toekomst zijn. De wereldwijde toenemende vraag naar stroom kan niet alleen met zonneparken en windmolens worden voldaan.

Een kleine thoriumcentrale kan volgens De Lange de energie van bijvoorbeeld een compleet ziekenhuis leveren en is nauwelijks gevaarlijk, omdat er maar heel weinig afval vrijkomt. Dat is bovendien relatief kort radioactief: 300 jaar in plaats van 100.000 jaar bij een grote kerncentrale.

Kloosterman wees op Zeeland, Brabant en Limburg, die willen investeren in kleine kerncentrales. Vooral de aanpak in Limburg kan als voorbeeld dienen, omdat het bedrijfsleven en met name chemiebedrijf Chemelot wil meebetalen. ''Voor Flevoland zou dit ook iets kunnen zijn, zeker op plekken waar grote behoefte is aan elektriciteit en warmte en er een back-up voor de energiebehoefte gewenst is.''

Heeft dit prioriteit?
Het nieuwe college van Gedeputeerde Staten heeft de mogelijkheid van thoriumcentrales in het coalitieakkoord opgenomen. Toch heeft Gedeputeerde Harold Hofstra op dit moment geen geld voor een onderzoek, tenzij Provinciale Staten besluiten om dit beschikbaar te stellen.

"Toch zou ik niet zeggen dat Flevoland koploper moet worden als het gaat om kleine kerncentrales," aldus Hofstra. Volgens hem is het Rijk aan zet om de wet- en regelgeving voor deze centrales te bepalen.

De Staten praten binnenkort in een tweede commissievergadering verder over het onderwerp. Veel fracties gaven aan de vele informatie eerst op zich in te willen laten werken. Mogelijk komen de Staten met een voorstel, waarin het college met scenario’s aan de slag kan.

De presentatie van Kees de Lange werd overigens geboycot door GroenLinks/PvdA, Partij voor de Dieren en CDA. Zij stelden vooraf dat De Lange de klimaatcrisis ontkent en zich op sociale media racistisch heeft uitgelaten. Tijdens zijn presentatie was De Lange voornamelijk kritisch over de investeringen in de aanpak van de klimaatproblemen.