Stroomnet Flevoland overvol: "Niet bij te benen"

FLEVOLAND • Ma 12 juni 2023 | 6:11 • Maandag 12 juni 2023 | 6:11

Het elektriciteitsnet in Flevoland kraakt en piept aan alle kanten. Het stroomnet zit simpelweg vol. Netcongestie heet dat. Inmiddels wachten rond de 150 bedrijven in onze provincie op een aansluiting. Liander is verantwoordelijk voor een groot deel van het stroomtransport in Flevoland. Dit bedrijf is continu bezig met het uitbreiden van de capaciteit van het net, maar het kan niet voorkomen dat sommige bedrijven jaren op een aansluiting moeten wachten. Ook TenneT, het bedrijf achter het hoogspanningsnet, luidde eind vorige week de noodklok.

Doordat we steeds meer van het gas af gaan, is de vraag naar elektriciteit flink toegenomen. Zo krijgen steeds meer huizen een warmtepomp in plaats van een gasketel. Ook zijn er steeds meer elektrische auto's die opgeladen moeten worden. Deze toegenomen vraag zorgt al voor veel drukte op het net. Maar er komen ook steeds grote windmolens en vooral steeds meer zonnepanelen bij die stroom leveren. Vooral op zonnige dagen worden alle kabels en transformatoren in het stroomnet flink belast. "Je kunt het eigenlijk het beste vergelijken met thuis", vertelt Mark Jurjus van Liander. "Als je daar apparaten die veel energie nodig hebben blijft aankoppelen, klapt uiteindelijk de stop eruit, waardoor de stroomtoevoer stopt. Dat gebeurt om te voorkomen dat bekabeling smelt, met alle ellende vandien. Onze grote transportkabels zijn eigenlijk ook gewoon gezekerd, om te voorkomen dat er kortsluiting komt".

Stroom die door kabels loopt, zorgt er altijd voor dat deze kabels warm worden. Bij een gewoon snoer thuis kun je dit voelen aan de kabel van apparaten met een hoog wattage, zoals een elektrische kookplaat. Een beetje warm worden, is geen probleem. Maar bij te zware belasting, loop je het risico dat de kunststof mantel smelt of dat deze zelfs in brand vliegt, met alle gevolgen vandien. In het gunstigste geval klapt dan direct een stop eruit in je meterkast, maar dat kan door allerlei oorzaken ook te laat gebeuren. De brandweer hamert er dan ook niet voor niets op om niet veel stekkerdozen aan elkaar te koppelen en niet apparaten die veel energie verbruiken op hetzelfde stopcontact aan te sluiten.

Bedrijfsleven is de dupe
Liander levert geen stroom meer aan nieuwe klanten. Dat doet het bedrijf om de bestaande klanten te beschermen. Want alles moet wel blijven werken. En hoe meer je vraagt van het net, hoe meer problemen je kunt verwachten. Op dit moment is er een flinke wachtlijst om aangesloten te worden voor bedrijven. Eén van de bedrijven die daar last van heeft, is cateraar Willem de Boer uit Emmeloord. "Wij willen graag uitbreiden en verduurzamen, maar dat gaat niet. We willen ook machines die nu nog op gas werken vervangen door elektrische. Ook dat gaat niet. We krijgen niet meer stroom dan we nu al gebruiken. We moeten wachten tot 2025", vertelt Pleun van Kassel van het bedrijf.

Het probleem is niet dat één bedrijf extra stroom wil, legt Liander uit. Er zijn heel veel bedrijven met dezelfde vraag. "In principe werken wij gewoon met een lijst. Wie het eerst gevraagd heeft om een aansluiting, krijgt hem als eerste. Maar op sommige plekken in provincie is wel sneller ruimte op het net dan op andere".

Vorig week kwamen Liander en gemeenten met het plan om actief in gesprek te gaan met kleinere bedrijven. Gekeken wordt of er nog ruimte is op het net, als niet iedereen tegelijk stroom gebruikt. Mogelijk kunnen er afspraken gemaakt worden die wat ruimte bieden.

Enorme opgave
Op den duur zal veel bekabeling in de grond vervangen moeten worden. Liander schat dat 1 op de 3 straten open zal moeten om dikkere kabels te leggen. Maar vooralsnog zit daar doorgaans niet het probleem. Op dit moment worden vooral de tussenstations aangepakt. Dit zijn de plekken waar hoogspanning van 150.000 volt naar 20.000 volt wordt omgezet. Verschillende stations in de provincie worden verzwaard, door er bijvoorbeeld een extra transformators bij aan te sluiten. "Maar we kunnen niet sneller dan nu. Het is enorm veel werk en kost ook veel geld. Daarnaast is er ook nog eens krapte aan grondstoffen en mensen die het werk kunnen uitvoeren", besluit Mark Jurjus van Liander.

Omroep Flevoland besteedt deze week enkele dagen lang aandacht aan het netcongestieprobleem.
- Dinsdag duiken we dieper in de gevolgen voor jou en je woning.
- Woensdag zie je bij ons voorbeelden van lokale oplossingen. Deze zijn nu nog in een proefstadium, maar zouden in de toekomst een oplossing voor het netcongestieprobleem in heel Nederland kunnen zijn.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!