omroep flevoland

Gaat het proces tegen de blowboot in Almere weer helemaal opnieuw beginnen? De zaak rond de drijvende coffeeshop duurt al ruim dertien jaar. Het Openbaar Ministerie (OM) werd in 2021 voor de tweede keer niet-ontvankelijk verklaard door de rechter. Het OM vocht dit besluit van de rechter vrijdag aan tijdens een hoger beroep in Leeuwarden.

De blowboot in het centrum van Almere werd bijna 25 jaar geleden in het leven geroepen en had in 2008 en 2009 een te grote handelsvoorraad aan softdrugs. Een deel ervan lag bovendien bij een medewerker thuis. Het ging om tientallen kilo's hennep en duizenden joints. Daar waar 500 gram volgens de gedoogvergunning van de gemeente en de Opiumwet bij een coffeeshop was toegestaan. In 2010 startte het OM een straf- en ontnemingszaak tegen de twee eigenaren en een bedrijfsleider. De winst zou bijna 5 miljoen euro zijn geweest.

Niet-ontvankelijk
Het OM, dat tegen de eigenaren elf maanden cel eiste, werd in 2012 niet-ontvankelijk verklaard door de rechtbank in Lelystad. Zij hadden niet vervolgd mogen worden. Justitie stapte daarop naar het gerechtshof in Leeuwarden. Met succes. Het hof bepaalde dat het OM wel ontvankelijk was en dat de rechtbank opnieuw naar de zaak moest gaan kijken. Dit gebeurde in 2021. De rechtbank concludeerde vervolgens voor een tweede keer dat het OM niet-ontvankelijk was. Het OM had onvoldoende aangetoond welk belang er nog was bij vervolging. Ook zou de redelijke termijn worden overschreden.

Het jarenlange proces heeft veel vertraging opgelopen door een schikkingspoging van het OM. Na de terugverwijzing van de zaak door het hof in 2014 probeerde het OM tot een 'buitengerechtelijke afdoening' te komen met eigenaren. Tussen oktober 2016 en februari 2017 vonden er verkennende gesprekken plaats. De voorstellen die op tafel kwamen, werden door het OM aan de kant geschoven. Uiteindelijk belandde de zaak in 2021 voor de tweede keer bij de rechtbank.

"Bejaarde zaak"
Het OM probeerde vrijdag het gerechtshof in Leeuwarden ervan te overtuigen dat het de eigenaren en bedrijfsleider wel mag vervolgen. "Het plegen van misdrijven mag niet lonen", aldus aanklager Edith van Duijnhoven. Ze betreurt dat het proces al jaren duurt. Het meermaals aankaarten van de zaak bij de rechtbank en het hof heeft de nodige tijd gekost. Maar vooral de schikkingspoging nam veel tijd in beslag. Dit vanwege de complexe materie en de verschillende belangen, aldus Van Duijnhoven.

Advocaat Gerard Spong, die het blowbootcollectief bijstaat, sprak andermaal van een "bejaarde zaak" met "stokoude feiten". Hij wees het gerechtshof op "het wispelturige vervolgingsgedrag" en een "zigzag proceshouding" van het OM. De raadsman herhaalde, net als bij de rechtbank in Lelystad, dat het OM pas 2,5 jaar na de terugverwijzing door het hof tot een schikkingspoging overging. "Door hogere mysterieuze krachten binnen het OM ging het niet door, zonder motivering. Het is de arrogantie van de macht", merkte de advocaat op.

"Hof is voor joker gezet"
Volgens Spong heeft het OM ook lak aan de wet en aan het gerechtshof in Leeuwarden, door na de terugverwijzing van het hof in 2014 niet over te gaan tot vervolging maar een schikkingspoging. "Een kamikazeactie. Het hof in Leeuwarden is door deze buitengerechtelijke manoeuvre geschoffeerd, voor joker gezet." De schikkingspoging was volgens hem "ordinaire koehandel". Het OM stelt dat bij de onderhandelingen altijd open kaart is gespeeld, en de gerechtelijke weg bewandeld werd. Zo zou de rechter zich over een eventuele overeenkomst gaan buigen.

Een van de eigenaren, een 50-jarige man uit Den Haag, hoopt dat de stopknop binnenkort wordt ingedrukt. "Ik kan niet meer uitleggen waarom ik hier ben", zei hij vrijdag. Samen met een mede-eigenaar van de blowboot bezit hij ook een coffeeshop in Lelystad. Daarnaast zijn ze betrokken bij 'Experiment gesloten cannabisketen'. De productie en handel vinden daarbij onder toezicht van de overheid plaats. Tien ondernemingen in Nederland zijn geselecteerd om hiervoor te mogen telen.

Het hof beslist 31 maart of het blowbootproces voor de derde keer bij de rechtbank belandt.