omroep flevoland

Nog acht dagen en dan is het zover: de Provinciale Statenverkiezingen. Stemmen Flevolanders dit jaar op een oude vertrouwde partij of op één van de vijf nieuwkomers? De zeventien partijen proberen zich te profileren op een verscheidenheid aan thema's: van arbeidsmigranten tot zonneparken.

Maar hoe bepaal je of de ideeën van partijen realistisch zijn? En hebben de toekomstige Provinciale Statenleden überhaupt iets te zeggen over elk onderwerp? Om deze vragen te beantwoorden licht Omroep Flevoland tot de verkiezingsdag verschillende verkiezingsthema's uit. Vandaag: Moet de provincie alles op alles zetten om Lelystad Airport eindelijk open te krijgen?

Van grasbaan tot vakantievlucht-hub
Lelystad Airport bestaat dit jaar vijftig jaar. In 1973 begon het vliegveld met een grasbaantje voor sportvliegtuigjes. Daar kwamen later nog sproeivliegtuigen bij voor de landbouw. In de jaren daarna groeide het uit tot een airport met een baan van 2700 meter. In 2019 zou Lelystad Airport de deuren openen als nieuwe regionale luchthaven voor vakantievluchten. Maar tot op de dag van vandaag is het vliegveld niet open voor grote vliegtuigen. In de luchthaven is tot nu toe ruim 200 miljoen euro geïnvesteerd.

De landingsbaan is verlengd, de terminal is af en de stoeltjes in de wachtruimtes staan (in het plastic) klaar voor de eerste bezoekers. Jaren geleden werd namelijk besloten dat Lelystad een overloopluchthaven zou worden voor Schiphol. Volgens een groeimodel zou Lelystad ieder jaar meer vluchten van de nationale luchthaven overnemen, tot 45.000 vliegbewegingen per jaar.

Maar als gevolg van protesten over onder meer vliegroutes, geluid, uitstoot van gassen én politieke weerstand werd het besluit over de opening van de luchthaven telkens uitgesteld. Vorig jaar werd het landelijke besluit over de openstelling opnieuw met twee jaar vooruit geschoven. Of er van uitstel uiteindelijk afstel komt is de vraag. De politieke partijen die dit jaar in Flevoland meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen hebben in ieder geval hun standpunt ingenomen.

Wat vinden zij?
De meningen zijn behoorlijk verdeeld over de openstelling van Lelystad Airport. Acht partijen willen dat de provincie zich vol inzet voor de opening van de terminal en de landingsbaan voor vakantievluchten. Zes partijen zijn tegen openstelling en drie partijen zeggen er neutraal in te staan.

D66 Flevoland is ook voor openstelling, maar erkent dat de eigen plaatselijke afdelingen verdeeld zijn: "We moeten daarin als D66 Flevoland op zoek naar een balans en we moeten een eigen keuze maken. Gezien de mondiale schaal van het vliegverkeer, ziet D66 Flevoland hierin een belangrijke rol weggelegd voor de Rijksoverheid en samenwerking in Europa en voor goede gesprekken over het vinden van onze positie in het provinciaal bestuur met betrekking tot dit onderwerp. We willen vooral in gesprek blijven. Met elkaar en met de rest van het land."

De ChristenUnie wil dat als het vliegveld opengaat, het een voorbeeldfunctie krijgt: "Indien Lelystad Airport opengaat zal dit een voorbeeldfunctie moeten hebben en is dit alleen mogelijk voor vliegtuigen die gebruik maken van hernieuwbare energie." BVNL ziet met name de economische kansen van het vliegveld: "Het is totaal belachelijk om een compleet functionerend vliegveld NIET te openen! Het zou de druk op Schiphol ontlasten en de werkgelegenheid in Flevoland vergroten. Vliegveld Lelystad geeft Flevoland Vleugels!"

Wat zeggen de tegenstanders?
De SP wil dat de luchtvaartsector hoe dan ook krimpt. Er is dus geen ruimte voor vakantievluchten in Flevoland: "De provincie zet in op krimp van de luchtvaart. Laagvliegroutes worden niet geaccepteerd. Regionale vliegvelden worden gesloten. Lelystad Airport wordt niet uitgebreid en de provincie zet zich in voor een passende alternatieve bestemming." BBB heeft wel een idee voor een alternatieve bestemming. De partij wil woningen of landbouw op de plek waar nu nog de landingsbaan ligt: "Gezien de door de regering zelf opgelegde stikstofopgaven en de klimaatdoel- stellingen, moet er toch minder gevlogen worden en is Lelystad overbodig als vliegveld."

Forum voor Democratie is niet per se tegen de luchtvaartsector, maar ziet in Flevoland te veel bezwaren voor een vliegveld met duizenden vakantievluchten. De partij wil liever dat Schiphol op lange termijn uitbreidt op een kunstmatig vliegveld in de Noordzee.

De SP wil dat Lelystad Airport er puur is voor de kleine luchtvaart, zoals voorheen: "We brengen Lelystad Airport terug naar een regionaal vliegveld voor regionaal gebruik. Het vliegveld is geen parkeerhaven voor commercieel vliegverkeer en geen knooppunt van binnenlandse zakenvluchten."

GroenLinks tot slot refereert aan de stikstofcrisis. De partij vindt het onbegrijpelijk dat alleen boeren hiervoor opdraaien en de vervuilende luchtvaartsector niet: " Het kan niet zo zijn dat boeren alleen voor de stikstofcrisis opdraaien en vervuilende sectoren als de luchtvaart buiten beschouwing worden gelaten. GroenLinks pleit voor het ontwikkelen van Plan B: zoek naar een alternatieve bestemming voor de gebouwen van de luchthaven."

Wie bepaalt wat er met het vliegveld gebeurt?
Dat is de landelijke politiek. De Schiphol Group (de eigenaar van het vliegveld) moet eerst nog de natuur- en milieuvergunningen op orde krijgen. En ook moeten de definitieve aanvliegroutes worden vastgesteld. De minister neemt daarna een besluit over de openstelling en dan zal de Tweede Kamer uiteindelijk daar het laatste zegje over kunnen doen. Ook de Eerste Kamer is dan aan zet om wat van het besluit te vinden. De provincie verwacht deze besluitvorming in 2024. Flevoland heeft naast lobbyen geen directe invloed op de openstelling.

Wat heeft de provincie er wel over te vertellen?
De provincie speelt vooral plaatselijk een rol. De provincie bewaakt hoe het vliegveld in de omgeving 'landt'. Ze geeft daarvoor informatie over de geluidsimpact van Lelystad Airport, ze zet een meldpunt voor klachten op en treft voorzieningen om overlast te beperken. Dit wordt gedaan vanuit een luchthavenfonds waar ook het vliegveld en de gemeente Lelystad deel van uitmaken.

Voor de uitvoering van besluiten die komen uit dit luchthavenfonds is het college van Gedeputeerde Staten verantwoordelijk. Voor de uitbreiding van het bedrijventerrein Lelystad Airport Businesspark komen ook de Provinciale Staten in actie.

Wat willen de Flevolanders?
Een meerderheid van de Flevolanders wil dat de provincie zich inzet voor de openstellig van het vliegveld bij Lelystad. Ruim 57 procent van de provinciegenoten die het Kieskompas hebben gebruikt is voorstander van de stelling. Ongeveer drie op de tien Flevolanders (31 procent) ziet Lelystad Airport liever niet opengaan voor vakantievluchten.

In deze video geven we je meer uitleg over de resultaten uit het Kieskompas:

Wil je zelf het Kieskompas invullen om te zien welke partij het beste bij jouw eigen standpunten past? Klik dan hier. Dit verhaal is tot stand gekomen met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.