omroep flevoland

Raadslid Hassan Buyatui van DENK in Almere heeft donderdagavond van zijn mederaadsleden een motie van afkeuring gekregen. Hij heeft in een tweet onjuiste informatie gedeeld over vermeend onderzoek naar radicalisering in de Islamitische gemeenschap in Almere. De motie werd door een overgrote meerderheid van de raad gesteund, alleen Buyatui zelf en Forum voor Democratie stemden tegen.

Het raadslid van DENK is van mening dat voormalig burgemeester Weerwind de gemeenteraad vorig jaar verkeerd heeft geïnformeerd over vermeend undercoveronderzoek in moskeeën. NRC berichtte daar vorig jaar over, waarna een onderzoek naar extremisme in de stad werd stopgezet. Buyatui heeft nu via een WOO-verzoek gemeentelijke documenten verkregen waarin hij het bewijs ziet dat de gemeente rond 2018 al heimelijk onderzoek zou hebben gedaan naar moskeeën. Hij had hierover een debat aangevraagd, maar hierin ging het donderdagavond al heel snel over zijn eigen handelen.

Waar gaat het over?
Op 18 november plaatste Buyatui op zijn twitteraccount een screenshot van één van deze documenten. Te zien is een mail van 7 juni 2019, waarvan een gedeelte is zwartgelakt, omdat er informatie staat die niet openbaar mag worden. De mail is ondertekend met Franc. In de mail staat een uitnodiging om in Almere te komen praten over eerder onderzoek van het bureau NTA. Dat bureau deed de afgelopen zes jaar in meerdere gemeenten deels heimelijk onderzoek naar onder meer moslimextremisme. Voor Buyatui is dit een aanwijzing dat er ook in Almere onderzoek door het bureau is gedaan, getuige het onderwerp van de mail: "onderzoek NTA".

Wat is er nu onjuist?
Tot zover niets geks, maar drie dagen later tweet Hassan Buyatui opnieuw over dit document. Hij heeft de drie jaar oude mail inmiddels in een eigen vormgeving gegoten. Daarbij heeft hij ook een emailadressering toegevoegd, die in het feitelijke document is zwartgelakt. Buyatui concludeert dat de mail door Franc Weerwind moet zijn geschreven. In de afbeelding laat hij zien: Van: franc.weerwind@almere.nl. Ook voegt hij de adressen toe aan wie de mail volgens hem is gericht: Aan: <..@noordoostpolder.nl>; <..@noordoostpolder.nl>; <..@dronten.nl>;<..@lelystad.nl>; <..@urk.nl>; <..@zeewolde.nl>.

Maar volgens waarnemend burgemeester Ank Bijleveld is dit een grove fout van Buyatui. De mail zou helemaal niet gericht zijn aan Flevolandse burgemeesters, maar aan anderen. Ook zou het account waarmee de mail verstuurd werd niet van Franc Weerwind zelf zijn. Bijleveld reageert ontstemd op deze manier van handelen: "Ik neem u dat kwalijk. Ik heb nagedacht of ik u in de openbaarheid moest aanspreken. Maar ik wil dit rechtzetten."

De andere partijen in de raad spraken daarop eveneens hun ontzetting uit over de tweet met onjuiste informatie van Buyatui. Martine van Bemmel van D66: "U hebt de raad ten schande gemaakt. Ik vind het echt niet kunnen." Ze vroeg zich hardop af of het toevoegen van informatie wellicht ook strafbaar is. GroenLinks-raadslid Jaap Steenkamer vond dat Buyatui afbreuk had gedaan aan het vertrouwen in de stad. Hans van Dijk van de ChristenUnie was van mening dat Buyatui hiermee zijn eigen debat de nek had omgedraaid. Van Bemmel kondigde na verschillende schorsingen de motie van afkeuring aan. Daarin wordt het presidium van de raad ook opgedragen om de juridische implicaties van het handelen te onderzoeken.

'Valsheid in geschrifte'
"Als je een stuk vervalst en je doet dat met het oogmerk om dat als bewijs te laten dienen, dan pleeg je valsheid in geschrift. Daar kan de gemeente zeker aangifte over doen." Dat zegt Marianne Bloos, advocaat bij gerenommeerd advocatenkantoor Houthoff tegen 1Almere. Volgens haar is de actie van Buyatui in strijd met de wet. "Naast valsheid in geschrift, kan hier ook sprake zijn van smaad en belediging." De gemeente en vooral oud-burgemeester Weerwind kunnen hier aangifte van doen stelt de advocaat.

Is er sprake van opzet?
Volgens Buyatui is er geen sprake van een opzettelijke vervalsing. Het raadslid zegt er ten onrechte vanuit te zijn gegaan dat de mail aan Flevolandse collega-burgemeesters was gericht. Dit omdat in andere gemeentelijke stukken wel wordt gesproken van Flevolandse samenwerking op het gebied van radicalisering. Buyatui bood zijn excuses aan: "Ik spreek mijn spijt uit. Dit is niet mijn intentie geweest, om onjuiste informatie te verspreiden."

Het is de tweede keer dat de gemeenteraad van Almere afkeurend heeft gestemd over het handelen van Buyatui. Ook twee jaar geleden kreeg hij een motie van afkeuring aan de broek vanwege zijn uitspraken die als controversieel werden gezien.

Waar zou het debat eigenlijk over gaan?
Met de discussie over de onjuiste informatie in de tweet van Buyatui verdween het feitelijke onderwerp van het debat volledig naar de achtergrond. Dat begon met het inspreken van twee mannen uit de Islamitische gemeenschap. Volgens hen is het vertrouwen tussen de gemeenschap en de gemeente sinds het NRC-artikel over mogelijke undercoveracties in Almeerse moskeeën volledig weg.

"We hadden regelmatig overleg met de gemeente. Sinds oktober vorig jaar zijn alle gesprekken stopgezet, zowel met gemeente als politie. Mails naar de burgemeester hebben niets opgeleverd. Alles werd vorig jaar ontkend. Dat heeft de gemeenschap keihard geraakt. We voelen ons in de steek gelaten en beschouwen onszelf als derderangsburgers. Het vertrouwen is ver te zoeken. Dat komt te voet en gaat te paard. We vragen aan de burgemeester om alle stukken betreffende NTA openbaar te maken. Of er moet een onafhankelijk bureau komen die verslag doet aan de raad. Waar blijven de rechten van de moslimgemeenschap in Almere?"

Wat voor gevolgen heeft de motie?
De motie van afkeuring houdt in dat de gemeenteraad het gedrag van het raadslid niet goedkeurt, legt John Bijl van het Periklesinstituut uit. Het Periklesinstituut begeleidt gemeenteraden in het verbeteren van het debat en het politieke proces, verzorgt trainingen voor fracties en individuele politici en coacht wethouders en andere politiek bestuurders. "Formeel betekent de motie niet zo veel en is de uitspraak daarmee gedaan. Anders dan dat is het niet." Wel kan het zijn dat Buyatui zichzelf isoleert, zegt Bijl. "Hij zal het zelf merken op de manier waarop hij contact heeft met de andere raadsleden. Je trekt wel een streep van wat wenselijk is. Het vertrouwen van de raad in hem zal een kras opgelopen kunnen hebben."