Grootste kolonie aalscholvers van Nederland verdwenen uit Oostvaardersplassen

FLEVOLAND • Ma 18 juli 2022 | 6:24 • Maandag 18 juli 2022 | 6:24

Het aantal aalscholvers in het IJsselmeergebied is drastisch afgenomen. Dat blijkt uit een recente telling. De grootste kolonie van Nederland zat jarenlang in de Oostvaardersplassen, maar is nu bijna helemaal verdwenen.

Terwijl de aalscholvers vroeger rond deze tijd massaal broedden in wilgenbomen in het moeras van het natuurgebied, doen ze dat nu niet meer. Ecoloog Mennobart van Eerden doet al tientallen jaren onderzoek naar de vogels, maar dit had hij niet zien aankomen. "We zitten hier dus nu bij deze kolonie op nul broedparen. Helemaal nul. Dat had ik nooit verwacht!"

Piek in jaren '80 en '90
Na de aanleg van de Oostvaardersplassen kwamen de aalscholvers eind jaren zeventig naar het gebied. In de piekjaren tachtig en negentig zaten er zo'n 8.000 broedparen. Maar op een gegeven moment werden het er steeds minder. Inmiddels is het aantal in het hele IJsselmeergebied gezakt tot onder de 1.750. Dat is historisch laag.

In de piekjaren zo'n 8.000 broedparen

Vos, marter en lage visstand
Er zijn volgens Van Eerden meerdere oorzaken. Eerst kwam de vos. De vogels gingen toen de bomen in. Daarna kwam de boommarter. Alleen bomen die in het water stonden, waren toen nog geschikt om in te broeden. Het leefgebied werd hierdoor beperkt. Verder zwemt er in het IJsselmeer, waar de vogels vissen, nu veel minder vis dan in de jaren '80 en '90.

Aalscholver ongeliefd
Bij vissers is de aalscholver ongeliefd. Zij zijn van mening dat de zwarte watervogels zelf de meren leegvissen. Maar volgens ecoloog Van Eerden is dat zeker niet het geval. Aalscholvers vangen alleen de kleinere vissen en vaak ook alleen soorten waar vissers geen belang bij hebben, zoals pos en grondels.

"De aalscholvers zitten de vissers in de kern niet in de weg. Als het goed gaat met de aalscholvers, heeft de visserman ook een prima boterham", aldus de ecoloog. Van Eerden denkt dat de visstand vooral is teruggelopen doordat de waterkwaliteit steeds beter is geworden. Hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. In schoon water zitten minder voedingsstoffen voor vissen.

Aalscholver zou visser niet in de weg zitten

Leefgebied behouden
Of de vogel nog terugkomt, weet Van Eerden niet. Wel is het volgens hem belangrijk om voor aalscholvers een goede leefomgeving te behouden. Daarvoor moet in de Oostvaardersplassen een moerasgebied gecreëerd worden dat af en toe ook droogvalt. Het water moet komen en gaan, stelt Van Eerden. Want als het water komt, geeft het veiligheid voor de vogels. Maar blijft het water staan, dan gaan de wilgenbomen dood. Daarom moet het gebied soms ook droogvallen, zodat er weer nieuwe bomen kunnen kiemen en groeien. Dit is een proces van vele jaren, maar dat is volgens Van Eerden niet erg. Alleen bij een constant waterpeil is het gebied volgens hem ten dode opgeschreven.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel

recent nieuws