omroep flevoland

Half augustus start de democratische school 'Polderwijs' in Nagele. Het is een particuliere school, bedoeld voor leerlingen uit de wijde omgeving. Het democratisch onderwijs is bijzonder, omdat kinderen er zelf bepalen wat ze doen.

Ze gaan bovendien van hun vierde tot hun 21e naar dezelfde school en ze hoeven geen toetsen of examens te maken. Leerlingen en ouders zijn al vanaf 11 juli welkom in Nagele om mee te denken over de inrichting van het gebouw.

Bea Hanemaaijer is één van de initiatiefnemers van de school in Nagele. Ze vindt het reguliere onderwijs veel te betuttelend. "Daar wordt veel te veel bepaald voor de kinderen. En ook wanneer ze iets doen. Je móét op rekenen, je móét schrijven en je móét gymmen. Vaak is dat ook nog eens klassikaal en dat is voor heel veel kinderen niet dé manier”, vertelt Hanemaaijer. Ze is zelf pedagoog en ziet veel kinderen in haar praktijk.

Inspiratie in Soest
'De Ruimte' in Soest is al een oudere democratische school. Staflid Margo Bruins vertelt tijdens een rondleiding voor de initiatiefnemers van 'Polderwijs' vol passie over het concept waarin kinderen zelf de regie in handen hebben: "Als student neem je plaats in één of meerdere kringen. Daar wordt democratisch over allerlei zaken gesproken en worden afspraken gemaakt. Wij bepalen de regels niet. Dat doen de studenten. Zo is er een dagelijkse bemiddelingskring, waarin conflicten of problemen worden besproken. Altijd met respect en oplossingsgericht."

Omdat kinderen zelf verantwoordelijk zijn voor veel zaken, is de trampoline bij de school nu al een tijdlang kapot. De schoolleiding laat dat bewust zo, totdat een kind bedenkt dat er een nieuw doek moet komen en dat gaat regelen. Het democratisch onderwijs is ervan overtuigd dat kinderen veel sneller leren als ze dat echt zelf willen. Bruins vertelt trots dat er kinderen zijn die in drie maanden al het rekenwerk van de basisschool doen, omdat ze ze echt gemotiveerd zijn.

Skeeleren door de gang
Wat opvalt in Soest, is dat de leerlingen er allemaal lijken te doen waar ze zin in hebben: er wordt geskeelerd door de gang, er wordt YouTube gekeken in de tuin en er wordt piano gespeeld. Toch functioneert het prima in de school, volgens Hanemaaijer. "We zijn gewend aan het 'gewone' schoolsysteem. En we denken dat dat de enige manier is. Maar dat is natuurlijk helemaal niet zo. Dat systeem is ook bedacht. Ik wil niet zeggen dat andere schoolsystemen slecht zijn, maar bij ons gaat het anders", vertelt ze.

Harry Haasjes is een andere initiatiefnemer van de school in Nagele. Hij gaf jarenlang les in het reguliere onderwijs, maar dat ging hem tegenstaan. Ook aan zijn eigen schooltijd als kind heeft hij niet alleen maar goede herinneringen: "Ik kon als kind niet goed stilzitten en werd dan achterin de klas gezet.

Voordat je het weet, ben je een 'moeilijk kind." Hij is niet bang dat de school in Nagele straks heel veel 'probleemgevallen' krijgt die in het reguliere onderwijs uitvallen. "Volgens het traditionele bestel zouden het probleemkinderen zijn, maar als je de stress eraf haalt zijn het geen probleemkinderen meer", voorspelt hij.

Geen geld van de overheid
De democratische school start op 15 augustus in voormalige bassischool 'Klimop' met tien kinderen en wil uitgroeien tot een volwaardige school van kleuters tot en met pubers. Omdat de school helemaal geen toetsen afneemt, komt er geen geld vanuit de overheid zoals bij het reguliere onderwijs. Ouders of verzorgers moeten minimaal 300 euro per maand betalen om hun kind op de democratische school te kunnen plaatsen.

Bij privéscholen zoals die in Nagele houdt de onderwijsinspectie wel toezicht. Eerst bepaalt de inspectie of de school volgens de Leerplichtwet ook echt een school is, vervolgens is er elke twee jaar een inspectie. Ook al voldoen ze niet aan de landelijke normen voor door de overheid bekostigd onderwijs.