omroep flevoland

De gemeente Almere houdt informatie achter over de naleving van de privacywet. Tot die conclusie komt de burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom.

De organisatie onderzocht of de tien grootste gemeenten van ons land voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). De gemeente Almere lakte de documenten als enige onderzochte gemeente grondig zwart.

"Het is erg ontluisterend om te zien dat een grote gemeente als Almere, zo weinig transparantie geeft over de naleving van de AVG", zegt onderzoeker Nadia Benaissa van Bits of Freedom. "Het volledig zwartlakken van stukken roept vragen op. Wat is er nog meer niet goed geregeld bij de gemeente? Welke risico’s lopen burgers daarbij? Het staat in groot contrast met andere gemeenten die de rapportages van hun toezichthouders met de gemeenteraad en op de website delen."

"Het volledig zwartlakken van stukken roept vragen op"

Tekortkomingen
Bits of Freedom vroeg bij de tien grootste gemeenten interne toezichtrapporten en adviezen op via een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur. Hoewel in de Almeerse documenten dus veel is zwartgemaakt kan de organisatie wel een aantal conclusies trekken.

Hoewel de privacywet nu vier jaar bestaat, blijkt uit de onderzoeksresultaten dat Almere geen actueel overzicht heeft van welke gegevens ze verwerkt. Door het gebrek aan transparantie kan er daarnaast nauwelijks gecontroleerd worden hoe Almere met de naleving van de AVG omgaat, zo zegt Bits of Freedom.

Risico's
Onderzoekster Benaissa benadrukt het risico van de tekortkomingen: "We hebben in de afgelopen jaren een groot aantal datalekken gezien bij overheden, waarbij de privacy van burgers ernstig geschonden werd. Denk bijvoorbeeld aan het recente datalek bij de GGD in Rotterdam en het incident bij Bureau Jeugdzorg Utrecht in 2019, waarbij duizenden dossiers van kwetsbare kinderen op straat kwamen te liggen als gevolg van slechte AVG-naleving."

Dit soort datalekken heeft ernstige gevolgen voor het leven van slachtoffers, zegt Bits of Freedom." Dit kan voorkomen worden door de basisprincipes van de AVG-wetgeving te volgen en goed intern toezicht te hebben. Dat het op deze punten zo fundamenteel mis is, is een ernstig risico voor miljoenen mensen in Nederland. Gemeenteraden moeten hier nu actie op ondernemen."

"Beschermen van privacy van burgers is een kerntaak van een gemeente"

Aanbevelingen
Bits of Freedom heeft dinsdag naast haar onderzoek een reeks aanbevelingen aan gemeenten gepubliceerd. Het gaat onder meer om het doorlopend in kaart blijven brengen van de processen waar data bij komt kijken, strengere controles door de gemeenteraad en Rekenkamer. Ook zouden 'spannende' pilots en experimenten een halt toegeroepen moeten worden tot de basis op orde is. Benaissa: "Het gaat erom dat een gemeente begrijpt dat het beschermen van de privacy van hun burgers een kerntaak is: dat bezuinig je niet weg en adviezen daarover sla je niet in de wind."