omroep flevoland

Een boete voor het verkopen van vers brood, voor 10 uur 's ochtends. We kunnen ons daar nu niks bij voorstellen, maar in 1946 zag de politie op Urk daar streng op toe. Dat blijkt althans uit archieven van de Rijkspolitiepost Urk die vandaag na 75 jaar openbaar zijn geworden.

Waarom destijds op het voormalig eiland 's ochtends vroeg geen vers brood mocht worden verkocht, kan Marjolein Zeilstra van het Flevolands Archief uit het proces-verbaal niet opmaken: "Je ziet in dit soort stukken alleen de neerslag van een wet, maar het roept ook nog veel vragen op." In de processen-verbaal van de politie is ook te zien dat destijds nog werd opgetreden tegen het gooien van een sneeuwbal en het lenen van een fiets.

Veel belangstelling voor archieven
Veel archiefstukken over Flevoland liggen opgeslagen in het Flevolands Archief. Dit is ondergebracht in museum Batavialand in Lelystad. In de periode voor corona konden belangstellenden daar drie middagen per week door de oude stukken bladeren. Op dit moment is het lastiger om een afspraak te maken. Voor de vrijkomende archieven is volgens studiezaalmedewerker Zeilstra jaarlijks best veel belangstelling. Onder meer van onderzoekers en mensen die zich bezighouden met het uitwerken van familiestambomen.

Onder de stukken die dit jaar vrijkomen, trof Zeilstra ook steunaanvragen aan van vissers die hun inkomen zagen teruglopen door het afsluiten van de Zuiderzee in 1932. "Het zijn wel interessante verhalen die je dan tegenkomt, omdat je ook de persoonlijke omstandigheden hoort. En je ziet ook wel dat de Rijksdienst niet echt scheutig was met compensatie. Die probeerde toch wel zoveel mogelijk alles af te houden."

Verschillende termijnen
Voor de openbaarmaking van archieven gelden verschillende termijnen. In principe zijn stukken van de overheid al na 20 jaar openbaar, maar wanneer er privacygevoelige informatie over betrokkenen in staat, worden stukken pas na 75 jaar vrijgegeven. Gegevens over geboortes mogen pas na 100 jaar worden bekeken. Informatie over overledenen kan al na 50 jaar worden opgevraagd.

Voor het archief over de aanvragen Steunwet Zuiderzee is de termijn opgerekt naar 110 jaar, gerekend vanaf het geboortejaar van de aanvrager. Volgens Marjolein Zeilstra komt dat doordat er in die stukken soms informatie over meerdere generaties in een gezin staat. "De kans bestond daardoor dat de kinderen van die aanvrager nog leven. Voor de zekerheid hebben we er daarom 10 jaar extra bijgeteld voor de stukken openbaar worden."

In onze rubriek Na Het Nieuws besteden we aandacht aan onderwerpen die eerder in het nieuws zijn geweest. We kijken terug met de kennis van nu en willen weten wat het nieuws van toen heeft betekend of heeft gebracht.