omroep flevoland

Een zware bodemverontreiniging aan de Havenstraat in Emmeloord wordt na 37 jaar binnenkort eindelijk gesaneerd. In 1984 ontstond er een lekkage in een ondergrondse transportleiding. Kankerverwekkende stoffen kwamen toen in de grond en in het drinkwater terecht.

Het incident vond plaats bij het inmiddels failliete bedrijf Deen. Dit bedrijf produceerde en verwerkte polyester producten. Hiervoor waren verschillende en soms gevaarlijke chemicaliën nodig. Na het incident is er onderzocht of de vervuiling acuut gevaarlijk was of dat het een probleem was voor de langere termijn. Er leek geen direct risico te zijn, al mocht drinkwater rond de locatie een aantal weken niet gedronken worden. "Als er geen acuut gevaar is, hoeft de eigenaar van de grond de verontreiniging niet direct op te ruimen. Die mag ervoor kiezen dat 'een keer' te doen. Maar op het moment dat je wat anders wilt gaan doen met de vervuilde grond, moet je wel saneren", vertelt gedeputeerde Cora Smelik van de provincie Flevoland. De provincie is verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving bij vervuiling op dit soort locaties.

Verwarring
Opmerkelijk aan de verontreiniging op deze plek is dat er meerdere onderzoeken zijn gedaan naar schadelijke stoffen. De ene keer werd er bijna niets gevonden, een andere keer leek er wel direct gevaar te zijn en werden er in de grond en in het drinkwater bijzonder schadelijke stoffen aangetroffen. Toch is er volgens de gedeputeerde nooit een direct risico geweest. "Er is verwarring ontstaan over een tekening van de locatie, waar een kruipruimte op stond. In de kruipruimte kunnen giftige dampen zich ophopen. Maar er was helemaal geen kruipruimte onder het pand. Mensen die nog boven de gifgrond hebben gewerkt, zijn niet blootgesteld aan dampen uit de grond", zegt Smelik.

Bij een grote brand in 2006 is het complex dat op de vervuilde grond stond volledig verwoest. Vanaf toen gebeurde er niet veel meer op het terrein. "De grond is afgedekt met betonplaten en klinkers. En er werden alleen wat spullen opgeslagen. De bodem is met rust gelaten. Ook hebben we onderzocht of de vervuiling zich aan het verspreiden was via bijvoorbeeld het grondwater. Dat bleek niet het geval", zegt gedeputeerde Smelik.
Maar de grond is nu verkocht. En de nieuwe eigenaar moet op eigen kosten de bodem saneren, voordat er iets gedaan kan worden. Dit kost veel geld. Het duurde daarom ook lang voordat de grond aan de Havenstraat werd verkocht.

Geld voor sanering
Wanneer vervuilde grond langdurig niet wordt verkocht, kan soms de overheid uiteindelijk voor de kosten van de sanering opdraaien. "Gelukkig heeft de landelijke overheid ingezien dat dit niet wenselijk is. Ze hebben ingevoerd dat bedrijven die potentieel grond kunnen vervuilen, geld storten in een soort pot die er zelfs na een faillissement voor zorgt dat er geld is voor sanering", besluit Smelik.