omroep flevoland

Staatsbosbeheer is in het Kuinderbos tussen Rutten en Bant een proef gestart om melkkoeien in het bos te laten grazen. Boswachter Harco Bergman en biologische boer Jelle Hakvoort werken daarin samen. Het idee is dat de soortenrijkdom of biodiversiteit rond het Kuinderbos kan verbeteren door de proef.

De proef vindt plaats in het kader van 'natuurinclusieve landbouw'. Boeren leggen daarbij op hun landbouwgrond singels van bomen en struiken aan. De gedachte is dat in het landschap de overgang van landbouwgebied naar bosgebied geleidelijker wordt.

"Wij zoeken altijd weidegrond voor onze koeien", zegt Jelle Hakvoort. "Maar als ik hier in het bos loop, dan zie ik zat lekkere snacks groeien voor de dieren." Boswachter Harco Bergman vindt het een uitstekend idee om de koeien van Hakvoort in het bos toe te laten. "Als je hier niks doet, dan komt het bos vol te staan met braamstruwelen. De koeien zullen de jonge bramen opeten waardoor andere plantsoorten ook een kans krijgen.''

Jersey koeien
De koeien van Jelle Hakvoort zijn Jersey koeien. Die zijn wat kleiner dan de bekende Fries-Hollandse koeien. "Jersey koeien kunnen prima gezond leven op enkel gras waar de grote koeien extra krachtvoer nodig hebben", zegt Hakvoort. Dat maakt dit ras heel geschikt voor deze proef in het bos.

"Als je hier niks doet, dan komt het bos vol te staan met braamstruwelen"

De proef is een voorbeeld van agroforestery. Dat is een verzamelnaam voor systemen van landgebruik waarbij het planten en/of actief beheren van bomen wordt gecombineerd met landbouw of veeteelt. De koeien van Hakvoort grazen niet in de wei die grenst aan het bos maar kunnen vrij rondlopen in het naastgelegen deel van het bos. Bergman verwacht dat de proef zal uitwijzen dat het goed is voor de koeien maar ook voor het bos. "Dassen zoeken graag naar voedsel waar koeien staan", zegt Bergman. "Want in opgedroogde koeienvlaaien zitten heel veel insectenlarven. Die dassen keren zo'n vlaai om en dan is het tafeltje-dek-je. Maar ook verschillende vlindersoorten worden er door aangetrokken."

De dieren zullen uiteindelijk kunnen grazen op 21 hectare bosgrond. Maar dat is een geleidelijk proces. "We laten ze eerst op een klein stukje wennen. En dan kunnen we dat beetje bij beetje groter laten worden", zegt Bergman. Staatsbosbeheer zal de effecten op de natuur bijhouden. Boer Hakvoort blijft verantwoordelijk voor zijn koeien.

Het project heeft volgens Jelle Hakvoort veel weg van het werk van een schaapsherder. "Die herder kijkt elke dag of de dieren nog voldoende te eten hebben en anders brengt hij ze naar een ander stuk heide. Wij willen hier hetzelfde gaan doen met de koeien. Het lijkt ons geen goed idee om te zeggen; laat ze maar gaan en dan zien wel wel waar ze na de zomervakantie weer opduiken."

De proef heeft een looptijd van zes jaar. "Ik hoop dat we volgend jaar rond deze tijd de eerste effecten zullen kunnen zien", aldus Bergman. "Maar het zal zeker een paar jaar duren voordat we ergens conclusies aan kunnen verbinden." Bezoekers van het Kuinderbos hoeven zich volgens de boswachter geen zorgen te maken als ze de koeien tijdens een wandeling tegenkomen. "Het zijn hele vriendelijke beesten hoor."