Opgraving moet duidelijkheid geven over groot scheepswrak

RUTTEN • Wo 6 juni 2018 | 13:36 • Woensdag 6 juni 2018 | 13:36

Archeologen van de Rijksuniversiteit Groningen graven bij Rutten een groot vrachtschip uit de 18de eeuw op. Het gaat om een bewapende koopvaarder die vermoedelijk tussen 1715 en 1720 is vergaan in de toenmalige Zuiderzee.

In 2016 werd al een vooronderzoek gedaan en daaruit bleek dat dit een bijzonder scheepswrak is, vooral vanwege de afmeting. Het schip is tussen de 30 en 35 meter lang. Volgens maritiem archeoloog en projectleider bij de opgraving Yftinus van Popta is dat uitzonderlijk: "Het schip is eigenlijk veel te groot voor de Zuiderzee, die in die jaren ondiep was. Andere vergane schepen die in Flevoland in de bodem liggen zijn over het algemeen zo'n 12 tot 15 meter lang. Dit is een koopvaardijschip dat veel munitie aan boord had, we hebben al heel veel kogels gevonden."

Grotendeels met de hand opgegraven

Voor de studenten archeologie die de opgraving doen is dit een erg mooi project. "We vinden zo ontzettend veel, bij elk schepje zand dat we weghalen komt bij wijze van spreken iets te voorschijn. Zo weten we inmiddels dat het hoogstwaarschijnlijk een Engels schip is, dat blijkt uit bestek, servies en meetapparatuur dat we al hebben gevonden. Daarop staan tekens dat ze in Engeland zijn gemaakt", zegt Van Popta.

"Spannend wat er boven de grond komt"

Het scheepswrak ligt op het land van boer Douwe Dijkstra. Zijn opa was de eerste die na de drooglegging van de Zuiderzee de nieuwe grond bewerkte. "We wisten altijd al dat hier een scheepswrak lag, maar pas de laatste jaren merkte ik dat ook steeds beter doordat ik er bijvoorbeeld met de ploeg tegenaan stootte," zegt Dijkstra.

Het wrak ligt vlak onder het maaiveld en door de steeds zwaardere landbouwmachines wordt de kans groter om het te raken. "Ik vond het eerst eigenlijk wel vervelend dat ik nu een heel stuk land niet kan gebruiken omdat ze met de opgraving bezig zijn, maar als je ziet wat er allemaal aan geschiedenis boven wordt gehaald, dan vind ik het nu toch wel erg leuk!" aldus Dijkstra.

Een compleet en goed bewaard gebleven wrak

Wat destijds de bestemming van het vaartuig was en de manier waarop het is gezonken wordt onderzocht. "Maar na de eerste verkenningen is al wel een stukje van het mysterie ontrafeld", vertelt Van Popta. "Tot dusver zijn onder meer kruiken, een katrol, een stuk leer en honderden kanonskogels prijsgegeven. We hebben naast de bodem ook een groot deel van de bakboordzijde van de boot aangetroffen, waarbij het onderste ruim en bovengelegen dek inclusief geschutpoorten, nog aanwezig zijn," zegt archeoloog Van Popta. "We hebben hierin een uitzonderlijk complete en goed bewaard gebleven combinatie van lading, inventaris, tuigage en bewapening aangetroffen.''

Expositie in gemeentehuis

In de komende weken hopen de archeologen dat de bodem alle geheimen van het koopvaardijschip prijsgeeft. Het is nog niet bekend wat er daarna met de houten restanten gaat gebeuren. Het wrak is niet toegankelijk voor publiek. In het gemeentehuis van Emmeloord wordt deze zomer een kleine expositie ingericht.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!