omroep flevoland

[terug naar het originele bericht]

Seaewald ging kopje onder in de Zuiderzee, Zeewolde kwam weer boven water. Een dorp met een tulpeiland, drie potloden en een door Kees van Kooten geopende bibliotheek. Dit moet je allemaal weten over... Zeewolde.

1. Zeewolde werd in 1984 een zelfstandige gemeente, net zoals Almere. Het is daarmee de jongste, niet door samenvoeging ontstane, gemeente van Nederland. Op 1 januari 1984 woonden er nog geen mensen in het dorp zelf. De huizen daar waren nog in aanbouw. Alleen in de buitengebieden woonden en werkten agrariërs en hun gezinnen, in totaal zo’n 800 mensen.

2. Uit oude bronnen is gebleken dat er in het jaar 790 sprake was van een dorp genaamd Seaewald. In die tijd gaf de hertog van Gelre privileges aan de bewoners van het dorp, ten westen van Harderwijk. Door overstromingen in de latere middeleeuwen is dit dorp verzwolgen door de Zuiderzee.

3. In eerste instantie was een nieuw dorp Zeewolde gepland tussen Dronten en Lelystad. In Oostelijk Flevoland kwamen uiteindelijk minder dorpen dan aanvankelijk bedacht, en de naam werd daarna gebruikt voor het dorp op de huidige locatie.

4. Het grootste deel van Zeewolde ligt in Zuidelijk Flevoland, een klein deel in het oudere Oostelijk Flevoland: de voormalige werkhaven Harderhaven en het gebied tussen de Hoge Dwarsvaart, Hoge Vaart en de Knardijk.

5. De namen Wolderwijd en Nuldernauw zijn bedacht door Godfried Bomans. In mei 1968 gaven de Dienst der Zuiderzeewerken (ZZW) en de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP) opdracht tot de samenstelling van de eerste naamgevingscommissie voor de nieuwe polder Zuidelijk Flevoland. Het bekendste lid was schrijver Godfried Bomans. Hij vond dat naamgeving hem wel was toevertrouwd, gezien zijn wervende brief aan de minister. Van 1968 tot zijn dood in 1971 was Bomans lid van de commissie:

6. Het 137 ha grote Wilgenreservaat (ten westen van de kruising Vogelweg-Knardijk) is een spontaan ontstaan wilgenbos aan de rand van de Knar. De Knar is een pleistocene zandrug die een ondiepte in de Zuiderzee vormde. Het Wilgenreservaat wordt onder andere bewoond door reeën en hermelijnen en is rijk aan zangvogels.

7. De 67 ha grote Ooievaarsplas (ter hoogte van wegrestaurant Hajé tussen A6, Lepelaartocht en Ooievaarsweg) en de 63 ha grote Reigerplas (tussen A6, Praamweg en Ooievaarsweg) zijn ontstaan door zandwinning voor de aanleg van de A6. De twee gebieden zijn rijk aan vogels en hebben een recreatieve functie.

8. In juni 2015 is in het Horsterwold het bijna 70 ha grote Scoutinglandgoed Zeewolde geopend. Aan de oevers van het Nuldernauw gelegen, is het een perfect gebied voor de scouts omdat ze er zowel bos als water tot hun beschikking hebben. Als de scouts geen grote activiteiten hebben, is het overigens gewoon een openbaar gebied.

9. Het Horsterwold is het grootste aaneengesloten loofhoutbos van Nederland (3700 hectare maar liefst).

10. In de Stille Kern van het Horsterwold kun je op wildsafari. In het jongste natuurgebied van Flevoland leven niet alleen 140 konikpaarden, maar ook reeën en damherten. Voor de minder avontuurlijken: je kunt ook ontdekken wat de natuur te bieden heeft tijdens een kruidenwandeling:

11. Kerkcentrum Open Haven, geopend in 1985, heeft vier stichters: een Rooms-Katholieke parochie, een Gereformeerde, Hervormde en Vrijzinnige gemeenten. Daarnaast heeft het ook andere gebruikers, zodat ook wel gesproken wordt van ‘een dorpshuis met een toren’ of ‘kerk, kroeg en kapel onder één dak’. Die toren heeft een carillon met 50 klokken. Het wordt bespeeld door Boudewijn Zwart, telg van de bekende organistenfamilie.

12. In 2015 is langs het Wolderwijd bij Zeewolde het Tulpeiland aangelegd, een recreatie-eiland in de vorm van een tulp. Het eiland bestaat uit een kelk waar in het hart een passantenhaven is aangelegd. De steel is gevormd door 3 natuureilanden. Een dam verbindt de kelk met het vasteland. Vanuit de lucht is het Tulpeiland duidelijk herkenbaar.

13. Het enige militaire object van Flevoland staat in Zeewolde: het voormalig kortegolf-zendstation van de Wereldomroep. In 2020 gaat het Ministerie van Defensie het zendstation gebruiken voor communicatie tussen schepen, en militaire eenheden die op missie zijn.

14. Eén van de meest opvallende gebouwen van Zeewolde is de openbare bibliotheek, een ontwerp van Koen van Velsen. Het gebouw kreeg zelfs een plaatsje in Madurodam. Omdat het gebouw te klein was en niet meer voldeed aan de eisen, stond het tien jaar leeg, tot de bibliotheek er in 2016 terugkeerde.

15. Van de eerste drie burgemeesters van Zeewolde, Harm Jan Egbert Bruins Slot (1984-1990), Geke Faber (1990-1998) en Tom Viezee (1999-2004) is een portretbeeld gemaakt. De drie beelden staan in de collegekamer van het gemeentehuis. Waarnemend burgemeester Ype Dijkstra (2004-2007) werd niet in brons vereeuwigd, voor de huidige burgemeester Gerrit Jan Gorter (2007-heden) is het beeld nog in bestelling. Al deze (oud-)burgemeesters zijn nog in leven, uniek voor een Nederlandse gemeente:

16. Aardzee is het grootste landschapskunstwerk van Nederland, ontworpen door Piet Slegers. Aardzee maakte deel uit van het kunstproject ‘Beelden Buiten’ dat in 1979 plaatsvond. Het is één van de acht Land Art werken van Flevoland.

17. Zonder dijken zou Zeewolde tot de bovenrand van kunstwerk Sea Level onder water staan. In landschapspark De Wetering staan twee muren van elk 200 meter lang, diagonaal in elkaars verlengde aan weerszijden van een kanaal. Met een totale lengte van 600 meter is Sea Level (1996) het grootste werk van de Amerikaanse kunstenaar Richard Serra in Europa. ‘De muur van Serra’ is onderdeel van de Kunstbaan, een buitenmuseum waarin meerdere kunstwerken zijn te vinden.

18. In september 1990 was Zeewolde gastheer voor het 37th World Ploughing Contest, het wereldkampioenschap ploegen. Na twee keer Dronten (in 1962 en 1977) was het de derde en (voorlopig) laatste keer dat de wereldkampioenschappen ploegen in Nederland plaatsvonden. Het monument aan de Kringloop herinnert aan dit internationale gebeuren. Van ieder van de 25 deelnemende landen is een steen ingemetseld.

19. Zeewolde had een groot bijbels themapretpark op haar grondgebied kunnen hebben. De initiatiefnemers van ‘Rainbow World’, de toenmalig EO-directeur Bert Dorenbos en de Nunspeetse zakenman Gijsbert Versteeg, verwachtten meer dan 750.000 bezoekers per jaar in het Hulkesteinse Bos. Een flink aantal inwoners was bang dat Zeewolde het ‘Staphorst van de polder’ zou worden en stak in 1987 een stokje voor de plannen.

20. Kunstwerk de drie ‘potloden’ aan de Gelderseweg heeft officieel geen titel. De drie kerktorens, de drie musketiers of de drie kruisraketten, zo wordt het stalen, gele kasteeltje ook wel genoemd. Kunstenaar Hans Janselijn maakte het kunstwerk in 1989 voor een cultuurmanifestatie op Fort Asperen in de Betuwe. Burgemeester Harm Bruins Slot en gemeentesecretaris Bart Meinema besloten het kunstwerk te kopen, zonder medeweten van de gemeenteraad die zich dan ook flink ontstemd toonde. Inmiddels is het niet meer weg te denken uit Zeewolde:

21. Een van de oudste tradities is Zeewolde bij de Pinken, ook wel Pinkendag genoemd. Vanaf de eerste editie in 1987 komen de boeren naar de burgers. In het centrum van Zeewolde vindt vanaf 6.00 uur een grote veekeuring plaats, en verder maakt onder meer een boerenburgerontbijt deel uit van het evenement.

22. De ‘FLE-GEL’ vaart sinds 1993 tussen Zeewolde en Strand-Horst, tussen FLEvoland en GELderland. Voor fietsers en voetgangers is de pont is dé verbinding tussen beide provincies, hij wordt vooral door toeristen en middelbare scholieren gebruikt.

23. De familie De Jager verhuisde in 1998, van de Jutteperlaan naar de Wulpweg. Niets bijzonders, zou je zeggen, maar de fruitteler en zijn gezin namen hun hele huis mee. Op hun oude adres werden ze letterlijk en figuurlijk gestoord door en van de zendmasten van de Wereldomroep. Het compleet verplaatsen van het huis bleek goedkoper dan een nieuw huis bouwen, en dus ging het huis van de familie op wieltjes naar het dertien kilometer verderop gelegen nieuwe adres. In het huis zelf bleef al het meubilair tijdens de verhuizing gewoon staan. Op de Wulpweg ging De Jager verder als akkerbouwer.

24. In 2001 vestigde autofabrikant Spyker Cars zich in Zeewolde. Tot 2009 bouwde men op Het Trekkersveld exclusieve sportwagens, na de nodige financiële problemen werd de productie verplaatst naar Engeland. In het oude fabriekspand is tegenwoordig het internationaal succesvolle Van Amersfoort Racing gevestigd. Onder andere voor Max Verstappen vormde dit team de laatste stap in zijn carrière richting Formule 1.

25. De leukste hondenuitlaatplaats van Nederland was vorig jaar het Erkemederstrand. Op ruim 1,5 kilometer kunnen honden vrij rondrennen, spetteren in het water of dollen op het strand: