omroep flevoland

De Dodenherdenking in Lelystad verhuist volgend jaar naar het Zilverpark, ook als het nieuwe monument daar op 4 mei 2025 nog niet helemaal klaar is. Dat zegt voorzitter Tony Merkelbach van de Stichting Herdenken, Verzoenen en Vrijheid Lelystad.

Merkelbach houdt er rekening mee dat de aanleg van de herdenkingsplek tegen die tijd nog niet is afgerond, maar hij kan haast niet wachten om de plechtigheid te verplaatsen. "Ik weet haast zeker dat het gaat gebeuren", aldus Merkelbach in het programma Over Flevoland Gesproken.

In Lelystad is jarenlang gediscussieerd over een nieuwe plek voor de herdenking, omdat het oude monument in het Stadspark wat afgelegen ligt. Een monument in het centrum van de stad is veel beter zichtbaar. Bovendien is in het Stadspark de ruimte beperkt. De verhuizing heeft geen gevolgen voor de herdenkingsplechtigheid zelf, verzekert Merkelbach: "Het zal blijven zoals het is. Alleen het aantal mensen zal groeien."

"Lelystad best uniek"
Het nieuwe monument dat in het Zilverpark komt, noemt Tony Merkelbach geen "oorlogsmonument" maar een "herdenkingsmonument". Hij wil daarmee aangeven dat de plek ook nadrukkelijk bedoeld is om stil te staan bij andere historische gebeurtenissen dan de Tweede Wereldoorlog.

Volgens Merkelbach loopt de provinciehoofdstad daarmee voorop. "Ik denk dat wij als Lelystad best uniek zijn. Als je landelijk kijkt, dan heb je het nog steeds over het 4 & 5 mei-comité. In Lelystad zeggen we: we herdenken nog zoveel meer dan 4 en 5 mei. Daarom heet onze stichting ook: Herdenken, verzoenen en vrijheid Lelystad."

"Daar hoort ook het slavernijverleden bij. Anderen zeggen: moet dat nou? Ja, die groepering hoort ook bij het herdenkingsmonument. We hebben ook nog 15 augustus, Indonesië. En in Amsterdam is het Homomonument apart van het 40-45-monument. In Lelystad wordt dat allemaal op één plek verenigd."

Levensvatbaar
Sommige nabestaanden van slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog hebben het moeilijk met de minder centrale rol die die oorlog krijgt. Merkelbach snapt die gevoelens, maar ziet het als de enige manier om de herdenking levensvatbaar te houden.

"Als je wil blijven herdenken, moet je alles bij elkaar voegen, zodat het kracht heeft." Hij erkent dat het moeilijk is om iedereen helemaal tevreden te stellen: "nee, dat lukt niet altijd. Maar we denken niet alleen aan nu, we denken ook aan dertig, veertig jaar verder."